به گزارش روز چهارشنبه آباجان به نقل از ایرنا، کارشناسان این اندیشکده آمریکایی به بهانه روابط ترکیه با روسیه و حماس تاکید دارند که ایالات متحده نباید به ترکیه جنگندههای F-۳۵ را بدهد زیرا رئیسجمهور ترکیه، اقداماتی را انجام میدهد که منافع امنیتی ایالات متحده و ناتو را تضعیف میکند.
در این گزارش آمده است به تازگی بحثهایی میان ترکیه و ایالات متحده مطرح شده که نشان میدهد دولت بایدن فعالانه برای بازگشت آنکارا به برنامه F-۳۵ تلاش می کند. توجیه چرایی این اقدام واشنگتن در تسلیح آنکارا به این جنگنده های پیشرفته، در حالی که اردوغان اقدامات مهمی را در جهت تضعیف منافع ایالات متحده، ناتو و همپیمانان غربی انجام میدهد، سخت است.
این موسسه افزود: در سال ۲۰۱۹ شرایط ترکیه برای خرید F-۳۵ به دلیل اصرار آنکارا بر خرید سامانه دفاع هوایی S-۴۰۰ از روسیه لغو شد. اردوغان هشدارهای واشنگتن را مبنی بر اینکه ادغام این سیستم روسی با تسلیحات ترکیه میتواند سیستمهای ناتو را دچار مخاطراتی کند و به روسیه اجازه دهد تا قابلیتهای مخفی F-۳۵ را به دست بیاورد، نادیده گرفت. پس از تحویل S-۴۰۰، دولت ترامپ، ترکیه را از برنامه این جنگنده پیشرفته کنار گذاشت و تحریمهای شدیدی را تحت «قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریمها» (CAATSA) علیه این کشور وضع کرد.
این گزارش با اشاره به ازسرگیری تلاش ها برای بازگشت ترکیه به پروژه آورده است: از چند جهت این یک اشتباه جدی از سوی واشنگتن است؛ نخست آنکه راهحل پیشنهادی ترکیه برای مساله S-۴۰۰ باهدف تایید شرایط ترکیه و دریافت یک پلتفرم استراتژیک که برتری رقابتی ناتو را در برابر دشمنان تضمین می کند، ناکافی بود. مقامات ترکیه اواخر ماه اوت به همتایان آمریکایی خود طرحی را مبنی بر انبار کردن دائمی S-۴۰۰های خود ارائه کردند. اما آن ها هیچ تمایلی برای کنارگذاشتن کامل این سیستم یا اعطای حق نظارت بر آن به آمریکا نشان ندادند.
نگرانی و ادعای اصلی نویسندگان این تحلیل آن است که ترکیه به ارزشهای ناتو اعتقاد واقعی ندارد و از این رو، اردوغان تهدیدی آشکار برای اهداف و امنیت این پیمان و اعضای آن محسوب میشود. بدتر آنکه اردوغان برای پیوستن به بریکس پلاس و سازمان همکاری شانگهای (SCO) درخواست عضویت داد یعنی دو سازمانی که نه تنها به معنای واقعی مخالف نهادهای اقتصادی و امنیتی غربی هستند بلکه هدف هر دوی آن ها تضعیف نظم مبتنی بر قوانین جهان آزاد است. حتی اردوغان بهطور ضمنی در سازمان ملل عنوان داشت که آنکارا با درخواست عضویت اوکراین در ناتو مخالف است. از سوی دیگر اردوغان از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، حمایتهای دیپلماتیک، لجستیکی و شاید حتی نظامی خود را از حماس افزایش داده است.
در بخش دیگر این گزارش آمده است: با توجه به این سابقه، توجیهی برای آغاز گفت وگوی دولت بایدن با آنکارا برای بررسی راههای تسلیح ترکیه با توانمندیهای استراتژیک برتر ائتلاف غربی وجود ندارد. این یک اقدام غیرمسئولانه و خطرناک است. ترکیه نمیتواند به یک ائتلاف امنیتی با کشورهایی مانند روسیه، ایران و چین بپیوندد در حالی که در برنامه F-۳۵ مشارکت دارد.
در پایان گزارش تصریح شده است: پیشرفتهترین فناوری آمریکا برای حفاظت از امنیت ملی ایالات متحده طراحی شده و باید تنها با متعهدترین متحدان و شرکای واشنگتن به اشتراک گذاشته شود. ترکیه در حد این استاندارد نیست.