سوژه‌ای لب‌مرزی را فیلم کردم

سعید نجاتی؛ کارگردان فیلم‌کوتاه «دابر» که سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌کوتاه را از سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر کسب کرده بود، همزمان با اکران این فیلم‌کوتاه در قالب بسته «سیمرغ» در گروه سینمایی هنروتجربه، در گفت‌وگو با خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا درباره آن توضیح داد: این فیلم‌ کوتاه را در سال ۹۷ ساختیم و یک سال بعد هم سیمرغ بهترین فیلم کوتاه را از جشنواره فجر دریافت کرد. پیش از آن دو جایزه ویژه از جشنواره رشد و جایزه ویژه هیأت داوران را هم از جشنواره فیلم‌کوتاه تهران دریافت کرده بود. این فیلم در دو لوکیشن، یکی در کاشان و دیگری در اطراف ساوه تصویربرداری شده بود.

امروز پنج سال از زمان ساخت این فیلم‌ کوتاه گذشته است و پرداختن به چنین سوژه‌ای در آن مقطع، خیلی به‌روزتر بود. در این سال‌ها آموزش‌ها بیشتر و درک خانواده‌ها از این مسئله بسیار بیشتر شده است

وی درباره خط داستانی «دابر» گفت: ایده ما درباره پدری بود که با دخترش همسفر شده است و حالا هر دو برای اولین‌بار با شرایط بلوغ این دختر مواجه می‌شوند. امروز پنج سال از زمان ساخت این فیلم‌ کوتاه گذشته است و پرداختن به چنین سوژه‌ای در آن مقطع، خیلی به‌روزتر و حساس‌تر بود. در این سال‌ها آموزش‌ها بیشتر و درک خانواده‌ها از این مساله بسیار بیشتر شده است.

نجاتی تأکید کرد: برای خود من دغدغه اصلی، پرداختن به یکی از مسائلی بود که به اشتباه نام تابو بر آن گذاشته می‌شود در حالی که اساسا تابو نیستند. این پدیده تجربه‌ای طبیعی است که حداقل نیمی از مردم دنیا آن را تجربه می‌کنند و حتما باید درباره آن بیشتر بدانیم. در آن مقطع این موضوع برای من مسئله شد و با خانم اشعری نگارش فیلمنامه آن را آغاز کردیم. پژوهش‌هایی هم داشتیم تا به خط داستانی این فیلمنامه رسیدیم. سال ۹۷ با تهیه‌کننده به توافق رسیدیم و کار وارد تولید شد.

این کارگردان سینمای کوتاه درباره چالش اصلی در فرآیند ساخت «دابر» گفت: نکته مهم در آن زمان این بود که هیچ ارگان دولتی برای ساخت چنین ایده‌ای پای کار نمی‌آمد. من پیش‌تر و با فیلم «صراحی» هم همین تجربه را داشتم و اغلب ارگان‌ها با آن مخالفت می‌کردند و بعد برای مجاب کردن این دوستان، مجبور به استفتا شدم. برای فیلم «دابر» اما نمی‌شد چنین کاری کرد. ارگانی پای کار نیامد و ما با حمایت خانم غلامحسینی که اولین تهیه‌کننده این فیلم بود، کار را کلید زدیم. بعدها خانم فاضلی و زنده‌یاد امیر الوندی پای کار آمدند که متأسفانه مدتی قبل دارفانی را وداع گفتند.

وی افزود: البته شاید بتوان به مدیران این ارگان‌ها حق داد چرا که این موضوعی است که واقعا لب مرزی می‌توان درباره آن صحبت کرد. هم سوژه‌ای است که برای پرداختن به آن باید حرمت خانواده ایرانی حفظ شود و هم بار آموزشی آن باید محقق شود. امیدوارم فیلم «دابر» توانسته باشد این حرف را به مخاطب خود منتقل کند.

کارگردان «دابر» درباره بازخورد مخاطبان هم گفت: شخصا چند مورد بازخورد متفاوت داشتم. یکی مربوط به پدرانی بود که دخترانی در این موقعیت داشتند و به‌واقع خیلی از این پدران را دیدم که با فیلم گریه می‌کردند. روایت فیلم از لحظات سخت پدرودختری، آن‌ها را متأثر کرده بود. وقتی دیدم پدرها با این وجه فیلم ارتباط گرفته‌اند، واقعا خوشحال شدم. به تازگی هم در اکران ویژه بسته «سیمرغ» شاهد بازخورد خوبی از سوی مخاطبان بودم. خیلی از خانم‌ها بعد از این اکران، آمدند و از من تشکر کردند که به این موضوع پرداخته‌ایم.

شخصا چند مورد بازخورد متفاوت داشتم. یکی مربوط به پدرانی بود که دخترانی در این موقعیت داشتند و به‌واقع خیلی از این پدران را دیدم که با فیلم گریه می‌کردند

نجاتی درباره تقدیم شدن اکران بسته فیلم‌کوتاه «سیمرغ» به ابولفضل جلیلی هم توضیح داد: شخصا برای ابوالفضل جلیلی احترام بسیار زیادی قائل هستم و واقعا از سینمای او بسیار یاد گرفته‌ام. می‌توان بگویم در آن عید نوروزی که مجموعه آثار آقای جلیلی از تلویزیون پخش شد، خیلی‌ها عاشق سینما شدند. مرسوم هم این است که وقتی می‌خواهیم به نشانه احترام، حرکت یا اقدامی را به کسی تقدیم کنیم، سراغ درگذشته‌ها می‌رویم ما اما در هم‌فکری با بچه‌هایی که فیلم‌مان در بسته «سیمرغ» قرار گرفته است، به این نتیجه رسیدیم حیف است نسبت به فیلمسازی مانند آقای جلیلی که بیش از جایزه معتبر از جشنواره‌های درجه یک دارد، بی‌تفاوت باشیم. ابوالفضل جلیلی در دنیا به‌عنوان فیلمساز مولف شناخته می‌شود و ما هم تصمیم گرفتیم در فرآیند اکران آثار خود، مخاطب را با فیلم‌های این فیلمساز هم آشنا کنیم.

کارگردان «دابر» تأکید کرد: ما سال گذشته قصد داشتیم بسته «سیمرغ» را اکران کنیم اما مشکلاتی پیش آمد. فیلم خود من از سال ۹۸ مانده بود و هیچ عرضه‌ای نداشت. یک هفته بعد از آن‌که فیلمم سیمرغ گرفت، کرونا شد و فیلم روی دستم ماند! این بود که تصمیم گرفتیم فیلم‌های کوتاه سیمرغ گرفته را در یک بسته عرضه کنیم. به همین دلیل هم نام این اکران را ویژه‌ترین اکران فیلم‌کوتاه در گروه هنروتجربه گذاشته‌ایم.

وی در پایان گفت: با قرار دادن برش‌هایی از پشت‌صحنه فیلم‌ها در این بسته هم تلاش کرده‌ایم نکات آموزشی کوچکی را برای سینمادوستان مطرح کنیم تا حین تماشا، بتوانند از این آموخته‌ها هم استفاده کنند.

بسته فیلم کوتاه «سیمرغ» شامل فیلم‌های «ارفاق» به کارگردانی رضا نجاتی، «شریف» به کارگردانی محمد علیزاده‌فرد، «دابر» به کارگردانی سعید نجاتی و فیلم کوتاه «برنو» به کارگردانی محمد ثریا است.

فیلم کوتاه «دابر» در سی و هشتمین دوره، فیلم کوتاه «ارفاق» در چهلمین دوره، فیلم کوتاه «برنو» در چهل‌ویکمین دوره و فیلم کوتاه «شریف» در چهل‌ودومین دوره جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بخش کوتاه را از آن خود کرده‌اند. اکران این بسته در گروه هنروتجربه از تاریخ ۱۹ خردادماه، آغاز شده است.