سلمان کریمی در گفتوگو با خبرنگار کتاب آباجان به نقل از ایرنا، با اشاره به اینکه زندگی مردم عادی در زمان جنگ در جریان است، ادامه داد: در بحبوحه جنگ وقتی تصاویر مناطق جنگی را میدیدیم، مشاهده میشد وقتی گلولهباران و بمباران است، مردم زندگی عادی خود را رها نکردند، زنی در روستا نان میپزد، چوپان گوسفند و گاو خود را به چرا میبرد، یعنی زندگی در خلال جنگ جریان دارد و با اینکه در نتیجه هجوم دشمن ترس از مرگ وجود دارد، زندگی هم جریان دارد.
زندگی در خلال جنگ جریان دارد، با اینکه در نتیجه هجوم دشمن ترس از مرگ هم وجود دارد
نویسنده کتاب «بَشکوچ» که داستان آن بر اساس عشق در زمان جنگ است، افزود: عشق عصاره زندگی است و زمانی که میخواهیم ویژگی بارز و خاص را در زندگی نشان دهیم، عشق را نشان میدهیم همچنان که در عرفان هم همین مساله مطرح است عصاره عرفان و زندگی در عشق است و جنگ خالی از عشق نیست. در این رمان عشق دو نفر را نسبت به هم داریم، عشق به وطن هم یک نوع از عشق و همسو با جنگ است.
او با بیان اینکه داستان «بَشکوچ» واقعی نیست اما در بسترهای واقعیت اتفاق میافتد، ادامه داد: داستان در تخیل نویسنده اتفاق میافتد اما بسترهای داستان بر پایه حقیقت است. وقتی کتابی در بستر واقعی نوشته میشود، نویسنده نمیتواند در آن تحریف کند. سعی کردم رخدادهای داستان بر اساس واقعیت باشد حتی اگر به صورت تلفیقی نوشته شود. در جایی از داستان گلوله توپ وسط سفره یک نوعروس میافتد، این داستان در ارتباط با دو خبر حقیقی است که در آن روزها منتشر شد، یکی اینکه گلوله توپ وسط سفره خانواده میافتد و دیگر اینکه یک نوعروس در جریان جنگ کشته شد.
این نویسنده با تاکید بر اینکه تلفیق رویدادها میتواند بر تاثیرگذاری آن اضافه کند، گفت: از تلفیق دو خبر صحنهای ساختم که تکان دهندهتر از خبر تکتک آنها بود؛ یعنی در سالهای جنگ این اتفاقها افتاد اما به شکل جداگانه و من در رمان آنها را با هم تلفیق کردم.
جنگ به همه ملت تعلق داشت
کریمی با بیان اینکه در داستان «بَشکوچ» تاریخ تحریف نشده اما شخصیتها ساخته شدهاست، توضیح داد: برای مثال سِودا یکی از شخصیتهای داستان از موش میترسد، اما در زمان جنگ داوطلبانه عازم منطقه جنگی میشود. در این رمان از مردم خوزستان، تهران، اصفهان، زنجان و دیگر شهر ها شخصیتهایی وجود دارد؛ زیرا جنگ فراگیر بود و برای یک گروه و یک شهر نبود. جنگ به همه ملت تعلق داشت.
با یکی از تکاوران دریایی که این روزها در خرمشهر راننده تاکسی است حضوری مصاحبه کردم
نویسنده کتاب «بَشکوچ» با بیان اینکه در فکر نوشتن برای خرمشهر نبود، ادامه داد: چند سال پیش کلیپی درباره «ناخدا صمدی» (هوشنگ صمدی متولد ۶ بهمن ۱۳۱۸ کلخوران، اردبیل، مشهور به ناخدا صمدی؛ ناخدای یکم تکاور بازنشسته نیروی دریایی ارتش ایران) دیدم. انسان حساسی هستم و زمانی که رشادت و از خود گذشتگی او را دیدم، اشک در چشمانم جمع شد.
او ادامه داد: درباره مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر تحقیق کردم از روزشمار شروع کردم تا خاطراتی که صمدی درباره آن روزها نوشته است، حتی با یکی از تکاوران دریایی که این روزها در خرمشهر راننده تاکسی است حضوری مصاحبه کردم، از روزنامهها عکس گرفتم و خبرها را جمع کردم. در نتیجه یک ونیم سال تحقیق، متوجه شدم میتوانم رمان را شروع کنم.
این نویسنده درباره دسترسپذیر بودن منابع برای نوشتن رمان بیان کرد: شاید اگر ۲۰ سال پیش میخواستم این رمان را بنویسم، برایم خیلی دشوار بود اما با وجود رسانههای فعلی، پیشرفت در فعالیت و ارائه اسناد در فضای مجازی، همچنین کتابهایی که در این حوزه نوشته شده و خاطراتی که بیان شده است، اطلاعات خوبی در دسترس بود و میشد زوایای مقاومت در ۳۴ روز را نشان داد.
احمد محمود شروع کننده ادبیات دفاع مقدس است
کریمی در ارزیابی کتابهایی که در حوزه دفاع مقدس نوشته شده است، بیان کرد: زمانی که نوشتن درباره دفاع مقدس شروع شد، مانند هر کار دیگری که شروع میشود با ضعفهایی مواجه بود، خیلی از نویسندگان به دلایل سیاسی و اجتماعی وارد این حوزه نشدند. نخستین رمانهای قوی جنگ را از نویسندگان بزرگی مانند احمد محمود داریم که «زمین سوخته» را نوشت. احمد محمود شروع کننده ادبیات دفاع مقدس است. رمان زمین سوخته سالهای جنگ را روایت میکند و از خانههای اهواز میگوید که با توپ کوبیده شد.
او در بررسی ادبیات دفاع مقدس ادامه داد: در دهههای بعد شهریار مندنیپور رمان «دل دلدادگی» را مینویسد، رمان دو جلدی که مانند سریال «گل پامچال» است. روند نوشتن در حوزه دفاع مقدس شروع شده بود اما متاسفانه حمایت نشد تا نویسندگان بزرگ ما وارد این حیطه شوند.
این نویسنده باتاکید بر اینکه از نویسندگان دفاع مقدس حمایت نشد، افزود: جای اینکه از نویسندههای بزرگ حمایت کنیم که درباره دفاع مقدس بنویسند خواستیم افرادی را تربیت کنیم که در این حوزه بنویسند، به نظرم این دیدگاه به ادبیات دفاع مقدس ما لطمه زد. اما با اصلاح نگرش و دید بازی که به وجود آمده است، ادبیات دفاع مقدس به خوبی پیش میرود، البته این اتفاق باید ۲۰ سال پیش میفتاد، ما ۲۰ سال عقب افتادیم اما میتوان جبران کرد.