محمدمهدی مشکوری در گفتوگو با خبرنگار سینمایی آباجان به نقل از ایرنا درباره شرایط فعلی صنعت انیمیشن ایران گفت: متولیان حوزه سینما نباید به اشتباه صنعت انیمیشن را همانند یک محصول سینمایی رئال نگاه کنند؛ بلکه باید آن را در گونهای مجزا نسبت به دیگر آثار قرار دهند. انیمیشن، حتی در جشنواره فیلم فجر نیز در کنار دیگر آثار سینمایی دیده نمیشود و جدا محسوب میشود.
وی افزود: برگشت سرمایه در این حوزه برعکس فیلم رئال، چند برابر هزنیه تولید آن است و همین دلیل باعث میشود که این حوزه سودآور باشد. در ایران بهدلیل اکران نادرست و نپرداختن به این حوزه در کنار آثار رئال، انیمیشنها فروش کمی دارند، اما نسخه خارجی همان انیمیشن، به دلار و میلیون دلار به فروش میرسد و سود آن به سرمایهگذاران آن برمیگردد. نمونه فعلی آن نیز انیمیشن بچه زرنگ است. انیماتوری در ایران داریم که در حد دیزنی و پیکسار حرفهای است و غرق در پول اما در همین کشور به دلیل مسائل قراردادی و بودجهای، نمیتوانیم با او کار کنیم
این تهیهکننده پویانمایی با بیان اینکه بسیاری از نیروهای متبحر صنعت انیمیشن در ایران در حال مهاجرت هستند، گفت: عدهای نیز در داخل کشور، برای شرکتهای خارجی کار میکنند. باورش سخت است اما دیزنی و پیکسار از انیماتورهای ایرانی کمک میگیرند و این قابل تامل است؛ یعنی ما انیماتوری در ایران داریم که در حد دیزنی و پیکسار حرفهای است و غرق در پول اما در همین کشور به دلیل مسائل قراردادی و بودجهای، نمیتوانیم با او کار کنیم.
وی ادامه داد: یک دقیقه انیمیت در فضای سه بعدی در فضای بینالملل چندین برابر تولیدات داخلی است. مشخص است که انیماتورها در داخل کار نمیکنند و دستمزد دلاری آن طرف را ترجیح میدهند.
مشکوری درباره فعالیت برخی استودیوهای داخل کشور توضیح داد: خطر دیگری که این فضا را تهدید میکند، خدماتدهی استودیوها به کمپانیهای خارجی است؛ یعنی یک استودیوی دانشبنیان در اینجا، با بهره بردن از یارانههای داخلی اعم از هزینه برق و خدمات بسیار پایین، در حال ارائه و خدمات خارجی هستند.
انیماتورهای ما با حداقل دستمزد برای شرکتهای خارجی کار میکنند
این تهیهکننده، شرکت در بازارهای جهانی فیلم را ضروری دانست و گفت: صنعت انیمیشن نه نیاز به حمایت مالی بلکه نیاز به حمایت اعتباری دارد. ما باید در نمایشگاه محصولات رسانهای در کشورهای مختلف که بازار فیلم نیز برگزار میکنند، چتر حمایتی داشته باشیم. وجود یک کرسی برای انیمیشن ایران لازم است تا شرکتها، محصولات خود را در آنجا ارائه کنند و اعتبار دولتی نیز پشتوانه باشد تا به شرکتها بها داده شود.
مشکوری با اشاره به دستمزد انیماتورهای ایرانی در جهان گفت: در حال حاضر با صنعت انیمیشن ما، برخورد قاچاقی میشود و نیروهای ما را با حداقل دستمزد به کار میگیرند، اما اگر ما در بازار شناختهشده باشیم و یک شرکت هویتدار باشیم، میتوانیم پسورد محصولات خود را بفروشیم، از طرفی در فضای بینالملل با ما برخورد بهتری میشود.
وی افزود: در صورتی که یک بازار در ایران تعریف کنیم و پسورد محصول استاندارد، فروش خارجی داشته باشد نهادهای داخل کشور نیز میتوانند تامین سرمایه را برعهده بگیرند تا نیروها دستمزد خوبی حتی به دلار بگیرند، اما از آنسو باید از تهیهکننده بخواهند تا محصولی در سطح بین المللی تولید کند و در صرافت افزایش کیفیت تولید باشد.
مالیکت فکری صداوسیما، جلوی تولید محصولات جانبی آثار را میگیرد
تهیهکننده ببعی قهرمان نقش دولت را فراتر از حامی مالی دانست و افزود: اگر صنعت انیمیشن، صنعتی بود که من از برگشت سرمایه در آن مطمئن نبودم، تنها از دولت میخواستم تا از ما حمایت کند و هزینههای مالی را تقبل کند اما دولت در قالب بنیاد ملی انیمیشن، نباید تنها پرداختکننده هزینه باشد بلکه باید با احصای استاندارد خارجی از تهیهکننده، محصول با کیفیت در سطح بینالمللی طلب کند؛ بچه زرنگ نمونه این موضوع است.
وی توضیح داد: انیمیشن سینمایی ببعی قهرمان یک ماه دیگر اکران میشود و ما در حال تلاش و مذاکره برای اکران در فضای بینالملل هستیم و در مذاکرات اولیه بازخوردهای مثبتی دریافت کردیم. از آنجایی که برای کودکان، دسترسی سالم به تلویزیون از همهجا بیشتر فراهم است، روند تولید محصول متوقف میشود و تجاریسازی عملا رخ نمیدهد؛ اتفاقی که برای «کلاه قرمزی» و «شکرستان» افتاد.
مشکوری با بیان اینکه صداوسیما روند تجاریسازی محصولات را متوقف میکند، توضیح داد: سریال دو بعدی ببعی که سال ۹۶ از تلویزیون پخش شد، با مجوز خود سازمان صدا و سیما فرآیند تجاریسازی را طی کرد اما پس از تولید کتاب و عروسک که بسیار هم با اقبال مواجه شد، صداوسیما به بهانه اینکه مالک فکری اثر بوده شاکی شد و از ادامه روند تجاریسازی اثر جلوگیری کرد.
این تهیهکننده تاکید کرد: با منحصرشدن سریال کودک به صداوسیما و از آنجایی که برای مخاطب کودک دسترسی سالم به تلویزیون از همهجا بیشتر فراهم است، این روند متوقف میشود و تجاریسازی عملا رخ نمیدهد؛ اتفاقی که برای کلاه قرمزی، شکرستان و حالا محصول ما افتاده است. چرخدندههای صدا و سیما و شوراهای تو در تو، هر تهیهکنندهای را از این مسیر منصرف میکند.
مشکوری درباره جایگاه انیمیشن ایرانی در جهان اذعان کرد: صنعت انیمیشن ما در منطقه خاوریانه، جزو کشورهای شاخص است؛ در دنیا اما این طور نیست. با این رویه، ما انیماتورهای حرفهای و کاربلد زیادی خواهیم داشت که برای صنعت انیمیشن ایران کار نمیکنند. ظرفیت انیماتورهای ما، یک زمین حاصل خیز برای خارج از ایران است که باید حمایت شوند تا صنعت انیمیشن ایران سرپا بماند.