به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری آباجان به نقل از تسنیم، تمایلات امپریالیستی «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور منتخب آمریکا به ویژه در کنفرانس خبری شب گذشته آشکار شده و بسیاری از کشورها را به طرح این سوال واداشته که آیا باید اظهارات او را جدی در نظر گرفت یا خیر؟
ترامپ در دومین کنفرانس خبری خود در روز سهشنبه احتمال استفاده از گزینههای نظامی برای تصاحب گرینلند یا کانال پاناما را رد نکرد. او همچنین تهدید کرد چنانچه دانمارک کنترل گرینلند را به آمریکا واگذار نکرد تعرفههایی «در سطوح بسیار بالا» علیه این کشور وضع خواهد کرد.
همزمان با سخنرانی دونالد ترامپ پسرش ترامپ جونیور به گرینلند سفر کرد و در آنجا دو نفر از فعالان پرنفوذ جمهوریخواه به نامهای چارلی کرک و سرجیو گر که قرار است در دولت آینده آمریکا نقش ایفا کنند به او پیوستند.
لحن آتشین برای تسلیم دیگران
دونالد ترامپ بارها نشان داده که از این لحن آتشین به عنوان تاکتیکی برای مذاکره و وادار کردن طرف مقابل به پذیرش خواستههایش استفاده میکند. این تحلیل ممکن است در همینجا هم صادق باشد به ویژه زمانی که ترامپ علیرغم مشکلات و مسائل داخلی آمریکا به استفاده از زور نظامی تهدید میکند.
علاوه بر این، گرینلند یک منطقه خودمختار است که تحت مالکیت دانمارک قرار دارد که عضو ناتو است. استفاده از زور نظامی علیه کشوری که عضو ناتو است میتواند باعث ایجاد هرج و مرج و تنش در میان کشورهای متحد ناتو شود.
تهدید ترامپ برای ضمیمه کردن کانادا به عنوان پنجاه و یکمین ایالت آمریکا هم بعید است کوچکترین راهی برای عملی شدن داشته باشد. احتمال میرود هدف ترامپ از تحقیر همسایه شمالی وادار کردن کانادا به بازنگری در توافق آمریکا-مکزیک-کانادا باشد که در دوره نخست ریاستجمهوری او مورد توافق قرار گرفت.
جلب نظر طرفداران دوآتشه
یک هدف مهم دیگر ترامپ تأمین آذوقه فکری برای طرفداران خود بخصوص طرفداران دوآتشه است. این عده از طرفداران عمدهترین دلیلشان برای رأی دادن به ترامپ دیدگاههای توسعهطلبانه و زورگویانه او بوده است. احتمالاً بر همین اساس بود که ترامپ در کنفرانس خبری شب چهارشنبه اعلام کرد که قصد دارد نام خلیج مکزیک را به خلیج آمریکا تغییر دهد.
اظهارات ترامپ، حتی اگر او در قرن بیست و یکم به دلیل محدودیتها امکان عملی کردن آن را نداشته باشد یادآور تاریخ امپریالیستی آمریکا و زورگوییهای این کشور در عصری نه چندان دور است.
احیای روحیه قرن نوزدهم
سین آدامز، کارشناس تاریخ آمریکا در دانشگاه فلوریدا در گفتوگو با مجله نیوزویک گفته که ترامپ به دنبال احیای روحیه قرن نوزدهم است: زمانی که ایالات متحده آمریکا مرزهایش را مرزهایش را گسترش داد و حتی کوبا و فیلیپین را اشغال کرد.
وی گفت: «طرح تصرف گرینلند تا حدودی یادآور قرن نوزدهم است، زمانی که بسیاری از سیاستمداران آمریکایی به ویژه دموکراتها دیدگاههای بسیار ستیزهجویانی درباره گسترش خاک آمریکا داشتند. در واقع در دهه ۱۸۵۰ اصطلاحی به نام “بال گسترانی عقاب” (میهنپرستی افراطی آمریکایی) باب شده بود که این رویه را توصیف میکرد. ایده پشت سر آن این بود که دولت ایالات متحده بایستی در سراسر این قاره و جهان گسترده شود- خواه ساکنان مناطق مختلف این را بخواهند و خواه نه.»
آدامز میگوید بین دهه ۱۸۴۰ تا ۱۸۶۰ شاهد بودیم آمریکا بخشهای زیادی از مکزیک و آلاسکای روسیه را تصرف کرد و تلاشهای ناموفقی برای ضمیمه کردن سانتو دامینگو (که اکنون به جمهوری دومینیکن تبدیل شده) و خرید گرینلند از دانمارک داشت. ایده پشت آن این بود که دولت جمهوریخواه هدیه آمریکا به دنیا است و باید تا آنجا که ممکن است گسترش پیدا کند.»
این استاد تاریخ آرمانهای ترامپ را با برنامههای اندرو جکسون مقایسه میکند که بر خرید آلاسکا نظارت داشت.
یک فرد دانشگاهی دیگر که در زمینه امپریالیسم آمریکا تخصص دارد هم گفته که ترامپ به دنبال بازگرداندن آمریکا به گونهای قدیمی از «فرافکنی قدرت» است که ریشههای تاریخی آن را باید در «روزهای خونین تدی روزولت» جست.
شیوه نوین امپریالیسم
دانیل ایمرهاور، متخصص امپریالیسم آمریکا که در دانشگاه نورثوسترن تدریس میکند گفته که ترامپ به دنبال توسل به گونه متفاوتی از قدرت است که در آن امنیت از طریق تجارت و ائتلاف حاصل نمیشود بلکه از طریق تصاحب اراضی به دست میآید.
وی که نویسنده کتابی با عنوان «نحوه پنهان کردن امپراطوری: تاریخ آمریکای بزرگ» گفت: «تقریباً از سال ۱۹۴۵ ایالات متحده اقدام به پیگیری گونههای متفاوتتر از نفوذ از طریق توافقات تجاری، شراکتهای امنیتی و پایگاههای نظامی کرده است.»
ایمرهاور تصریح میکند: «همه اینها به روابط نزدیک با دولتهای خارجی نیاز دارند. دیدگاه ترامپ درباره آمریکای قوی این است که از طریق توسل به تهدیدهای نظامی و هستهای دامنه نفوذ ایالات متحده افزایش پیدا کند. بنابراین او به جای آنکه رفتن به سمت توافق تجاری با دانمارک یا ایجاد پایگاه نظامی در آنجا به دنبال خرید گرینلند است.»
دیو لاولر، تحلیلگر مسائل آمریکا در پایگاه آکسیوس درباره این اظهارات ترامپ مینویسد: «این بخشی از سناریوی سیاست خارجی ترامپ یا در واقع “عدم سیاست خارجی” او ست. حرفهای جنجالی و تندی بر سر زبان میآورد، گاه آنها را به عمل تبدیل میکند اما اغلب کاری انجام نمیدهد.
لاولر همچنین نوشته ترامپ هیچ اعتقادی به «نظم جهانی» ندارد و تصورش این است که به هم زدن موازنه با شرکا- یا در صورت امکان به حاشیه راندن آنها- بیشتر در راستای منافع آمریکا است. با این حال، حتی اگر طرحهای او چندان جدی نباشند نمیتوان آنها را نادیده گرفت.
نشریه پولیتیکو هم در تحلیلی بر این اظهارات ترامپ نوشته اگر این تهدیدها گواهی هستند مبنی بر این که سیاست «اول آمریکا» دارای مولفههای مداخلهجویانه نیز هست؛ آنها را میتوان یادآور نحوه پیشبرد سیاست خارجی توسط ترامپ هم دانست که عبارت است از ترکیبی از تهدیدها، سردرگمی، رفتارهای خودسرانه و میزانی از پیشبینیناپذیری.
دیوید کارنی، از استراتژیستهای ارشد حزب جمهوریخواه که به مدت یک سال جزو مشاوران تبلیغات انتخاباتی ترامپ بود. روز پنجشنبه در گفتوگو با پولیتیکو مدعی شد که اظهارات ترامپ ممکن است بخشی از راهبرد او برای فراهم کردن بستر مذاکرات باشد.
کارنی گفته که ترامپ در دور اول ریاستجمهوری خود بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ با تهدید به خروج از ناتو توانست اعضای این ائتلاف را وادار کند هزینههای دفاعیشان را افزایش دهد. او گفت که پیشبینیناپذیری ترامپ، در برخی از سناریوها یک ارزش محسوب میشود.
با وجود این، رفتارهای دمدمیمزاج و خودسرانه دونالد ترامپ بیشتر از آنکه به پیشبرد سیاست خارجی و منافع امنیتی آمریکا کمک کرده باشند به آنها ضربه زدهاند.
به عنوان مثال، تصمیم ناگهانی او برای خارج کردن برخی از نظامیان آمریکا از سوریه در سال ۲۰۱۸ بدون مشورت با تیم امنیتی و متحدان آمریکا با انتقادهای گستردهای حتی از سوی همحزبیهای ترامپ مواجه شد.
علاوه بر این، ترامپ در دوران ۴ سالهاش گاهی در شبکه اجتماعی توئیتر کشورها را به انجام حملات هستهای تهدید کرد که این موضوع باعث ایجاد هرج و مرج و گیجی در میان فرماندهان نظامی و دیگر نهادهای تصمیمگیر آمریکا شد.
پایگاه آکسیوس درباره این که این سیاست خارجی ترامپ ممکن است به کجا ختم شود، نوشته است: «سیاست اول آمریکا با امپریالیسم آمریکایی تصادم کرده است. هیچکس، از جمله خود ترامپ هم واقعاً نمیداند اوضاع چطور پیش خواهد رفت.»
انتهای پیام/