سرزمین صد گنج ایران؛ «مَکُران» کجاست و چه ظرفیت‌هایی دارد + فیلم

به گزارش خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا، سیستان و بلوچستان با وسعت ۱۸۷ هزار و ۵۰۲ کیلومتر مربع شامل دو منطقه سیستان با پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز با وسعت ۱۵ هزار و ۱۲۳ کیلومترمربع است؛ بلوچستان هم از دو منطقه سرحد و مکُّران تشکیل شده است که سرحد شامل زاهدان، خاش، تفتان و میرجاوه است و مکُّران نیز شامل سراوان، مهرستان، گلشن، سیب و سوران، ایرانشهر، دلگان، بمپور، سرباز، راسک، فنوج، قصرقند، نیکشهر، دشتیاری، لاشار، زرآباد، کنارک و چابهار است.

سواحل مکران در امتداد ساحل بلوچستان به طول ۶۰۰ مایل (حدودا یکهزار کیلومتر) از ساحل گواتر و پسابندر شهرستان دشتیاری نقطه صفر مرزی ایران و پاکستان آغاز و تا چابهار، کنارک و زرآباد ادامه دارد تا راس الکوه در غرب جاسک و حد میناب هرمزگان گفته می‌شد.

مکران، منطقه‌ای تاریخی و جغرافیایی است که در جنوب شرقی ایران و بخش‌هایی از جنوب غربی پاکستان واقع شده است.

سیستان و بلوچستان ۳۲۰ کیلومتر مرز آبی دارد که نوار ساحلی مکران در محدوده سیستان و بلوچستان مجموعا ۵۴۱ کیلومتر است.

دریا پیشران و محور توسعه

دریاها و به ویژه دریاهای آزاد و اقیانوس‌ها از مواهب الهی و ذخایر و منابع سرشاری برای زمینه‌سازی رشد علم و فناوری، افزایش کار و ثروت، تأمین نیازهای حیاتی و تولید اقتدار و بستر مناسبی برای تمدن‌سازی است.

ایران با موقعیت ممتاز جغرافیایی و قرارداشتن بین دو دریا و برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل و نیز جزایر و ظرفیت‌های فراوان بر زمین مانده، لازم است با حضور مؤثر در ساحل، فراساحل، دریا و اقیانوس و بهره‌گیری از آن به عنوان یک پیشران و محور توسعه کشور، برای احراز جایگاه شایسته منطقه‌ای و جهانی در بهره‌گیری از دریا اقدام کند.

یکی از ظرفیت‌های شهرستان های ساحلی سیستان و بلوچستان از گواتر و پسابندر، شهرستان دشتیاری در نقطه صفر مرزی ایران و پاکستان تا چابهار و کنارک و زرآباد فعالیت‌های صید و صیادی است.

اشتغال و تجارت در ۵۴۱ کیلومتر سواحل سیستان و بلوچستان (چابهار و کنارک) رونق خوبی دارد و توجه بیشتر به این مناطق ساحلی می‌تواند موجب توسعه پایدار و کمک به جوامع محلی شودهم اینک سه هزار و ۷۱ شناور صیادی از منابع آبزی سواحل سیستان و بلوچستان بهره‌برداری می‌کنند که بیش از ۳۲درصد شناورهای استان را لنج های بزرگ تشکیل می دهند و این استان ۴۰ درصد صید انواع آبزیان جنوب را به خود اختصاص داده است.

سواحل مکران و بازارهای بزرگ حاشیه خلیج فارس

شرایط مساعد طبیعی برای فعالیت های زراعی و باغداری در تمام فصول سال در جای جای سیستان و بلوچستان و به ویژه سواحل مکران و امکان کشت نباتات گرمسیری با ارزش افزوده بالا، منابع صید فراوان در دریای عمان، پرورش آبزیان به ویژه ماهی و میگو در نواحی ساحلی و آبگیرهای داخلی، امکان توسعه قابلیت های دامداری و دامپروری و استفاده از منابع سطحی مهار نشده، قسمتی از قابلیت های بخش کشاورزی سیستان و بلوچستان است.

وجود معادن غنی از نوع کانی های فلزی و غیر فلزی با ارزش نیز بخش دیگری از توانمندی و ظرفیت های این استان به عنوان بستری برای سرمایه گذاری بخش خصوصی محسوب می شود.

سواحل مکران به لحاظ نزدیکی به بازارهای بزرگ خلیج فارس، دریای عمان می تواند نقش مهمی در صادرات و ورادات کالا ایفا کند.

اشتغال و تجارت در ۵۴۱ کیلومتر سواحل سیستان و بلوچستان (چابهار و کنارک) رونق خوبی دارد و توجه بیشتر به این مناطق ساحلی می تواند موجب توسعه پایدار و کمک به جوامع محلی شود.

در محدوده ساحلی جنوب سیستان و بلوچستان ۹ بندر ماهیگیری شامل «تیس، شهرکنارک، رمین، کلات زرآباد، پزم، ۷ تیر چابهار، بریس، تنگ و پسابندر» و ۲ جایگاه تخلیه صید جٌد زرآباد و گواتر دشتیاری فعال هستند.

وجود سواحل در دنیا عاملی مهم برای جذب میلیون‌ها گردشگر محسوب می‌شود و علاوه بر رونق صید و صیادی و توسعه ترانزیت کالا و تجارت نقش مهمی در جذب توریست دارند.

ایجاد دو بندر شهید بهشتی و شهید کلانتری در چابهار توانسته موجب رونق اقتصادی، ترانزیتی و اشتغال شود؛ ورود هر کشتی می‌تواند بیش از هزار و ۳۰۰ شغل ایجاد کند و به نوعی هر یک میلیون تن کالا چند میلیارد تومان گردش مالی در سطح استان سیستان و بلوچستان ایجاد می‌کندچنانچه مسئولان بتوانند قوانین را برای جذب گردشگر آسان‌تر و بروکراسی اداری را کمتر کنند، می‌توان انتظار داشت رونق گردشگری، تجارت و شیلات از وضع موجود بیش از پیش بهتر شود.

سواحل عامل اشتغال و آبادانی

مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان در گفت وگو با خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا اظهار داشت: وجود سواحل در هر کشوری موجب اشتغال، آبادانی و توسعه پایدار می شود و باید برای هر متر ساحل استان باید برنامه ریزی و طرح هایی اجرا کرد که نفع آن برای مردم بومی و کشور ایران اسلامی مشهود باشد.

قاسم عسکری نسب ادامه داد: ایجاد دو بندر شهید بهشتی و شهید کلانتری در چابهار توانسته موجب رونق اقتصادی، ترانزیتی و اشتغال شود.

وی گفت: بندر شهید بهشتی با ظرفیت هشت و نیم میلیون تن تخلیه و بارگیری سالانه کالا علاوه بر توسعه اقتصادی استان سیستان و بلوچستان نقش مهمی در ترانزیت کالا به کشورهای آسیای میانه و افغانستان دارد.

وی تصریح کرد: ورود هر کشتی می تواند بیش از هزار و ۳۰۰ شغل ایجاد کند و به نوعی هر یک میلیون تن کالا چند میلیارد تومان گردش مالی در سطح استان سیستان و بلوچستان ایجاد می کند.

فعالیت ۳۱ هزار صیاد در سواحل بلوچستان

مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان نیز به خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا اظهار داشت: وجود ۱۱ بندر صیادی و جایگاه تخلیه صید در سواحل مکران موجب اشتغال ۳۱ هزار و ۸۶۷ صیاد قایق و لنج و ۱۰۰ هزار نفر بصورت غیر مستقیم شده است.

علی فاتحی جهانتیغ افزود: منطقه صفر مرزی گواتر دشتیاری از بهترین نقاط برای پرورش میگو است و از حدود چهار هزار هکتار اراضی مستعد شناسایی شده زیرساخت لازم برای حدود ۲ هزار هکتار آماده شده است.

وی گفت: بنادر صیادی سواحل بلوچستان موجب تثبیت جمعیت در نقاط روستایی ساحلی شده است و چنانچه در حدود ۱۰ نقطه دیگر بنادر صیادی مطالعه و احداث شود، می تواند اشتغال موجود را به چند برابر افزایش داد.

مدیرکل شیلات استان ادامه داد: بهره برداری بهینه از ذخایر گونه‌های کمتر برداشت شده یا برداشت نشده و افزایش تولید میگوی پرورشی در اراضی غیرقابل کشت بیش‌از ۴۲ هزار هکتار از اراضی شناسایی شده که حدود ۲۰ هزار هکتار آن مطالعه شده و چهار هزار هکتار آن آماده بهره برداری است.

سواحل و نقش آن در رونق گردشگری

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چابهار نیز به خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا اظهار کرد: سواحل سیستان و بلوچستان علاوه بر رونق تجارت و فعال شدن صید و صیادی نقش مهمی در افزایش شمار گردشگران و جذب توریست های داخلی و خارجی دارد.

خیرالنساء امیری افزود: نوار ساحلی بلوچستان به دلیل زیبایی، وجود ساحل صخره ای، ماسه ای و مرجانی، جنگل های حرا و خلیج دیدنی سالانه پذیرای بیش از یک میلیون گردشگر است.

وی بیان کرد: ایجاد اماکن تفریحی، سرگرمی، ورزشی، پذیرایی و اسکان در طول این سواحل می تواند به جذب گردشگر و افزایش درآمد خانوارهای بومی کمک کند.

امیری گفت: سواحل زیبا در این منطقه محروم نعمت بزرگی است که باید قدر آن را بدانیم و برای تامین زیرساخت ها از جمله ساخت فرودگاه مجهیز و پیشرفته، دو بانده شدن راه‌های در سراسر ساحل بلوچستان و راه اندازی مجتمع های خدمات رفاهی در مسیر ساحل اقدامات لازم انجام شود تا شاهد توسعه گردشگری باشیم.

سواحل از بهترین جاذبه ها برای گردشگران است

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار نیز اظهار داشت: بخشی از ۵۴۱ کیلومتر سواحل سیستان و بلوچستان در محدوده این منطقه واقع شده که نقش مهمی در توسعه اشتغال و ایجاد طرح های گردشگری داشته است.

عمر بلوچ افزود: ساحل زیبا یکی از بهترین جاذبه ها برای گردشگر است و هر چه ساحل پاکیزه تر و دارای امکانات رفاهی بیشتر باشد می تواند درآمد بیشتری برای سرمایه گذاران ایجاد کند.

وی ادامه داد: از هر نوع سرمایه گذاری در زمینه ایجاد اماکن تفریحی، هتل و رستوران و گردشگری استقبال می کنیم و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.

استفاده از همه ظرفیت‌های بی‌نظیر سواحل مکران

معاون استاندار و فرماندار ویژه چابهار نیز اظهار داشت: چابهار با توجه به موقعیت راهبردی و متصل به آب های اقیانوسی در آینده تغییر دهنده تجارت و اقتصاد منطقه است و به عنوان پایتخت دریایی ایران مطرح است.

جواد سپاهی افزود: زمینه سرمایه گذاری داخلی و خارجی در چابهار فراهم است و از هرگونه سرمایه گذاری در حوزه شیلات، گردشگری، کشاورزی و طرح های خدماتی و اشتغالزایی استقبال می کنیم.

وی بیان کرد: چابهار به دلیل وجود بندر، منطقه آزاد و موقعیت مناسب جغرافیایی مورد توجه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی است.

سپاهی گفت: جای خوشحالی است که از پنج هزار و ۸۰۰ کیلومتر سواحل کشور ۵۴۱ کیلومتر آن در سیستان و بلوچستان واقع شده است و باید برای اشتغال و توسعه از آن به نحو احسن استفاده شود.

فرماندار چابهار ادامه داد: علاوه بر بحث تجارت و ترانزیت کالا، بایستی از خود آب دریا گرفته تا موجوداتی که در دریا زندگی می‌کنند، ثروتی عظیم برای کشور تولید شود بنابراین تلاش می کنیم از همه ظرفیت‌های بی نظیر سواحل مکران به خوبی استفاده شود.