به گزارش گروه سیاست خارجی آباجان به نقل از ایرنا؛ سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه عصر روز سهشنبه ( امروز) به منظور شرکت در نشست وزیران امور خارجه سازمان همکاری اقتصادی هشت کشور در حال توسعه موسوم به دی۸ در راس هیاتی عازم قاهره پایتخت مصر خواهد شد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه با اعلام این خیر افزود: نشست شورای وزیران امور خارجه هشت کشور در حال توسعه اسلامی (شامل ایران، ترکیه، مصر، پاکستان، اندونزی، نیجریه، مالزی و بنگلادش) فردا چهارشنبه ۲۸ آذر ماه یک روز قبل از نشست سران این سازمان تشکیل جلسه خواهد داد تا اسناد پایانی نشست سران را نهایی کنند.
پازدهمین نشست سران این سازمان نیز روز پنجشنبه ۲۹ آذر ماه ۱۴۰۳ با حضور روسای جمهور هشت کشور از جمله مسعود پزشکیان رئیس جمهور اسلامی ایران برگزار خواهد شد. موضوع «سرمایه گذاری بر روی جوانان و حمایت از بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط: شکلدهی اقتصاد آینده» به عنوان موضوع محوری این نشست تعیین شده است.
بقایی همچنین با اشاره به ضرورت استفاده از هر فرصت گردهمایی چندجانبه برای طرح موضوعات منطقهای، اعلام کرد که نشست ویژهای نیز در سطح سران هشت کشور برای بررسی وضعیت فلسطین و لبنان برنامهریزی شده است که قرار است بعد از ظهر روز پنجشنبه برگزار شود.
هرچند که بهانه حضور مسعود پزشکیان در قاهره شرکت در یک نشست چندجانبه است اما این نخستین بار در چند دهه اخیر است که رئیس جمهور جمهوری اسلامی ایران به مصر سفر می کند.
روابط میان مصر و ایران در دهههای اخیر معمولاً پرتنش بوده است، اما دو کشور از زمان بروز بحران غزه در سال گذشته تماسهای دیپلماتیک سطح بالا را افزایش دادهاند، چرا که مصر سعی کرده نقش میانجیگری ایفا کند.
سیدعباس عراقچی، در اکتبر به مصر سفر کرد تا مسائل منطقهای را با مقامات مصری مطرح کند، در حالی که همتای مصری او، بدر عبد العاطی، پیشتر در ماه ژوئیه به تهران سفر کرده بود تا در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان شرکت کند.
این سفر کم سابقه بهانه ای شد تا با «سیدهادی برهانی» استاد دانشگاه مطالعات جهان گفتوگو کردیم.
برهانی معتقد است که روابط تهران و قاهره اهمیت زیادی برای منطقه دارد و میتواند دوره جدیدی از همکاری را میان دو کشور آغاز کند.
متن کامل این گفتوگو در ادامه آمده است:
«مسعود پزشکیان» رئیس جمهور کشورمان و «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر در حاشیه اجلاس بریکس روسیه
مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشورمان قرار است طی روزهای آتی برای شرکت در اجلاس D۸ به قاهر سفر کند. مساله توسعه روابط میان دو کشور را چگونه ارزیابی میکنید؟
روابط تهران قاهره اهمیت زیادی برای منطقه دارد. با وجود اینکه بعد از بهار عربی اختلافاتی میان کشورهای اسلامی ایجاد شد، طی چند سال اخیر شاهد روندی معکوس بودیم، یعنی مصالحه کشورهای اسلامی که تحولات مثبتی را در منطقه رقم زده است. روابط ایران و مصر یکی از مسائلی است که هنوز شکل نگرفته و اگر از سر گرفته شود، میتوان امیدوار بود که منطقه وارد دوره بهتری از روابط شده و میتواند قدرت سابق خود در برابر رژیم اسرائیل را احیا کند. به نظر میرسد که دولت آقای پزشکیان به این مسئله توجه داشته و اهمیت بسیار زیادی برای روابط با کشورهای اسلامی و عربی قائل است و مصریها هم باید از این فرصت استفاده کنند.
آقای پزشکیان در این زمینه صداقت و اراده ویژه ای دارد. توسعه روابط با کشورهای منطقه، فرصتی برای این کشورها و به خصوص مصر است که باید از آن استفاده کنند و طی دوره ریاست جمهوری پزشکیان، تلاش کنند تا اختلافات موجود حل شود. الان در منطقه شاهد تحولاتی مانند وضیت کنونی سوریه هستیم که به نظر می رسد ضرورت نزدیکی ایران و مصر را بیشتر میکند. ایران و مصر نگرانی های مشترکی در خصوص تحولات سوریه دارند که می تواند باعث همکاری آنها در این زمینه شود.
رژیم اسرائیل به اراضی سوریه حمله کرده، جبل الشیخ و مناطقی از جولان را تصرف کرده و این موضوع، زنگ خطری برای همه کشورهای اسلامی به ویژه کشورهای همسایه اسرائیل مانند مصر است. شاید بتوان گفت حملات اسرائیل به سوریه، تصرف مناطق مرزی و بمباران تاسیسات راهبردی، برای هیچ کشوری در منطقه به اندازه مصر خطرناک و نگران کننده نیست. مصر براساس توافق ۱۹۷۳، مانند سوریه مرزهایی را ترسیم کرده که در صورت قدرت گرفتن اسرائیل و به خطر افتادن توافقها، میتواند به تهدیدی برای قاهره تبدیل شود. واقعیت این است که اگر مصری ها درک درستی از شرایط داشته باشند، باید در برابر قدرت طلبی و تجاوز اسرائیل به منطقه و کشورهایی مانند سوریه، موضع مناسبی اتخاذ کنند که برقراری روابط با ایران در این زمینه، میتواند کمک زیادی به آنها کند.
با توجه به تهدیداتی که برای مصر وجود دارد، آیا این کشور میتواند مستقل از آمریکا و اسرائیل تصمیم گیر باشد و در بحثهایی مانند روابط با ایران اقدام کند؟
روابط مصر با اسرائیل و آمریکا پیچیده و مهم است و تا حدود زیادی مانع ایفای نقش منطقهای مصر به شکل سابق شده و اجازه نمیدهد این کشور، به عنوان یک قدرت منطقهای مستقل و توانمند در منطقه نقش آفرینی کند. اما محدودیت به این معنا نیست که مصر بدون اجازه آنها آب هم نمیتواند بخورد؛ چنانکه تحرکات مستقلی در منطقه دارد اما نقش عامل اسرائیلی و آمریکایی، مانع از رسیدن مصر به جایگاه واقعی خودش و نقش آفرینی مثبت در منطقه است.
دولت آقای پزشکیان چه سیاستی را باید در خصوص برقراری و توسعه رابطه با مصر در پیش بگیرد و چه اقدامات مفیدی میتواند در این راستا انجام دهد؟
مصر به عنوان بزرگترین کشور عربی و یکی از کشورهای بزرگ منطقه، اهمیت زیادی دارد و نگاه دولت پزشکیان باید این باشد که مشکلات موجود در روابط ایران با مصر برطرف شود. بعد از حوادث سوریه، ایران باید به نوعی به اهل سنت نزدیک شود تا این باور برای اهل سنت بوجود بیاید که ایران به عنوان یک کشور اسلامی، در کنار دیگر کشورهای اسلامی حضور دارد.