شکوفایی کتابخانه‌های خراسان شمالی با تقویت زیرساخت‌ها

به گزارش آباجان به نقل از ایرنا، خراسان شمالی تا پیش از سال ۹۲ دارای ۵۳ باب کتابخانه بود که با تلاش دولت‌ها اکنون ۷۵ باب کتابخانه عمومی طبق استاندارد ها احداث که به سرانه‌های تعداد کتابخانه و زیربنا افزوده شد.

در گذشته بیشتر کتابخانه های استان خراسان شمالی در فضاهای قدیمی، مشارکتی و اجاره ای دایر بودند در حالی که در سال های اخیر رویکرد ساخت کتابخانه ها بیشتر اهمیت داده شده است.

اینک ۱۲ طرح ساخت و تکمیل کتابخانه های عمومی در استان در دست ساخت است که با بهره برداری از آنان به سرانه کتابخانه و زیربنای استان افزایش می یابد که رشد چشمگیری خواهد یافت.

امروز کتابخانه‌های عمومی با نگاه به دورنمایی هدف‌گذاری شده، به سوی نقش‌آفرینی گسترده‌تر در عرصه اجتماعی و فرهنگی شهرها و روستاها در حرکتند؛ در فصل نوی فعالیت این مراکز فرهنگی شاهد برپایی کلاس‌های آموزشی و نمایشگاه‌های کسب و کار هستیم که در محل رفت و آمد کتابخوان‌ها برپا می‌شوند.

پیشتر کتابخانه‌های عمومی تنها محلی برای امانت کتاب و فضایی ساکت و دنج برای مطالعه بودند اما امروز مسوولان می‌کوشند تا این مراکز در قامت پایگاهی اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش کنند.

۱۲ طرح کتابخانه در دست ساخت

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان‌شمالی در این خصوص گفت: ۴۷۰ میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل ۱۲ کتابخانه‌ نیمه تمام در شهرهای استان نیاز است.

مهدی آریان افزود: این طرح ها شامل آمفی تئاتر کتابخانه عمومی شیروان، محوطه سازی کتابخانه تازه تاسیس ایور، کتابخانه یکعه سعود، شوقان، بجنورد، شهرآوا، رویین، محمد آباد، سنخواست، طبر، پیش قلعه و تیتکانلو است.

وی ادامه داد: کتابخانه عمومی ایور و تیتکانلو ۹۷ درصد پیشرفت فیزیکی، کتابخانه عمومی سنخواست ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی، شوقان بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی و کتابخانه عمومی یکه سعود و رویین ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی و کتابخانه عمومی طبر ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان‌شمالی یادآور شد: ۷۵ باب کتابخانه عمومی در استان با زیربنای ۲۶ هزار و ۴۷ متر مربع وجود دارد.

آریان افزود: خراسان شمالی با وجود اینکه از نظر تعداد و زیربنای کتابخانه های عمومی در جایگاه مناسبی قرار دارد اما با توجه به پراکندگی جمعیت روستایی و حاشیه شهرها در برخی از مکان های پرجمعیت به ساخت کتابخانه نیاز است.

وی خاطرنشان کرد: برنامه ریزی شده است که کتابخانه تیتکانلو با زیر بنای ۴۲۰ متر مربع در پایان هفته کتاب و کتابخوانی و کتابخانه عمومی سنخواست با زیر بنای ۴۲۰ متر مربع در دهه فجر بهره برداری شود.

پیشی گرفتن از استاندارد جهانی

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان‌شمالی گفت: سرانه زیربنای کتابخانه‌های عمومی استان ۲ متر و ۹۷ سانتی مربع و از سرانه استاندارد جهانی بالاتر است.

وی اظهار کرد: سرانه زیربنای کتابخانه های عمومی به ازای هر ۱۰۰ نفر سنجیده می شود که ۲ متر و ۸۰ سانتیمتر مربع سرانه جهانی آن است.

آریان با بیان اینکه اکنون بیش از یک میلون و ۴۰ هزار جلد کتاب در کتابخانه های عمومی این استان وجود دارد بیان کرد: هر ساله کتاب های جدید و به روز وارد کتابخانه های عمومی استان می شود این در حالی است که با اجرای طرح “وجین” کتاب های بدون مخاطب و با قدمت بالا از رده خارج می شود.

وی تعداد اعضای کتابخانه های عمومی استان را ۵۷ هزار و ۱۶۷ نفر ذکر کرد و گفت: سال گذشته ۵۹ هزار و ۶۸۴ نفر عضو کتابخانه های عمومی استان شدند.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان‌شمالی دلایل کاهش تعداد اعضای کتابخانه های عمومی را حذف اعضای کاذب عنوان کرد و گفت: برخی از افراد با وجود اینکه در کتابخانه ها عضو شده بودند اما هیچگونه ارتباطی با این فضاهای فرهنگی نداشتند که حذف شدند.

وی ادامه داد: شهروندان استان امسال ۷۴۴ هزار و ۹۰۱ جلد کتاب از کتابخانه‌ها به امانت گرفتند که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۲ درصد رشد داشت.

آریان اظهار کرد: نرخ امانت کتاب در خراسان شمالی به ازای هر ۱۰۰ نفر جمعیت ۸۴.۹۳ جلد کتاب است.

وی افزود: استاندارد فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری (ایفلا) در سرانه امانت کتاب به ازای هر ۱۰۰ نفر جمعیت ۳۵۰ جلد کتاب است که این سرانه در ۱۵ کشور برتر دنیا یکهزار و ۱۳۰ جلد کتاب به شمار می رود.

ارایه ۶۰ خدمت

وی در بخش دیگری از سخنانش بر ارایه ۶۰ خدمت به اعضای کتابخانه های عمومی و همچنین سایر شهروندان خبر داد و گفت: در سال های گذشته تنها در این مراکز فرهنگی کتاب به امانت داده می شد و اخیرا نیز بخش کودک و چندین بخش دیگر به این مجموعه ها افزوده شد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان‌شمالی با اشاره به گستردگی خدمات کتابخانه های عمومی گفت: امروزه کتابخانه های عمومی تنها به ارایه خدمات امانت کتاب نمی پردازند و در حال تبدیل شدن به یک پایگاه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی است.

وی بیان کرد: تفاهم‌نامه ای مشترک بین نهاد کتابخانه های عمومی و کمیته امداد امام خمینی(ره)  با هدف ارایه خدمات بیشتر و بهتر به مددجویان تحت پوشش کمیته امداد، کلینیک‌های مشاوره و روانشناسی راه زندگی در کتابخانه های عمومی استان افتتاح شد.

آریان افزود: ۱۰ کتابخانه شهریار گلستان شهر در بجنورد، اندیشه و نبوت در شیروان، ملاصدرا در فاروج، امام خمینی(ره) در اسفراین، پیامبر اعظم(ص) در گرمه، شهید مطهری در جاجرم، جوادالائمه در سملقان، سعدی و آیت الله شیخ عبدالله رازی در راز و جرگلان به عنوان پایگاه این طرح معرفی شدند.

وی تصریح کرد: همچنین با هدف حمایت از کسب و کارهای کوچک غرفه های دائمی در کتابخانه عمومی دایر شده است که دست سازه ها شامل ادویه جات، شمع سازی، محصولات چوبی و محصولات حوزه عفاف و حجاب در معرض دید علاقمندان قرار گرفته و به فروش می رسد.

۲۳ تا ۳۰ آبان ماه جاری هفته کتاب است.

خراسان شمالی یک میلیون نفر جمعیت دارد که ۴۴ درصد آن در روستاها سکونت دارند.