دریای آبزی‌پروری در کویر قم

به گزارش آباجان به نقل از ایرنا، آبزی‌پروری در قم امروز به یکی از عرصه‌های مهم کسب و کار تبدیل شده‌است و فعالان این حوزه توانسته‌اند انواع ماهیان خوراکی و زینتی را در مزارع و مجموعه‌هایی که با همین هدف ایجاد شده‌است، تولید کنند.

لازم به توضیح است که آبزی پروری در قم بیشتر به‌صورت همزمان با فعالیت‌های کشاورزی صورت می‌پذیرد، به این صورت که آب کشاورزی قبل از استفاده برای تولید محصولات غذایی، از استخرهای دومنظوره ذخیره آب عبور نموده و بسته به میزان کمیت و کیفیت آب، پرورش انواع ماهیان گرمابی، سردابی، خاویاری و ماهیان زینتی در آن انجام می‌شود.

استفاده همزمان از آب کشاورزی برای پرورش ماهی موجب شده‌است تا سودآوری فعالیت‌های کشاورزی در استان قم افزایش یابد و این روش مورد توجه بهره‌برداران قرار گیرد.

در همین رابطه رییس سازمان جهاد کشاورزی قم به آباجان به نقل از ایرنا گفت: با انجام اندک تمهیدات در استخرهای ذخیره آب کشاورزی می‌توان ضمن تامین هدف ذخیره آب کشاورزی و مدیریت آبیاری مزارع، امکان پرورش ماهی به نحو مطلوب را فراهم نمود.

محمدرضا حاجی رضا افزود: محدودیت منابع آبی در قم موجب شده تا استفاده از روش‌های نوین آبزی‌پروری، گسترش مکانیزاسیون استخرها، بهره‌گیری از سامانه‌های تصفیه فیزیکی و بیولوژیکی آب، مدیریت بهینه بهداشت، نصب اینورتر در چاه های کشاورزی و پرورش گونه‌های مناسب با شرایط اقلیمی استان، برای افزایش تولید آبزیان مورد توجه باشد.

محدودیت منابع آبی در قم موجب شده تا استفاده از روش‌های نوین آبزی‌پروری، گسترش مکانیزاسیون استخرها، بهره‌گیری از سامانه‌های تصفیه فیزیکی و بیولوژیکی آب، مدیریت بهینه بهداشت، نصب اینورتر در چاه های کشاورزی و پرورش گونه‌های مناسب با شرایط اقلیمی استان، برای افزایش تولید آبزیان مورد توجه باشد.

وی با اشاره به وضعیت تولید شیلات در استان قم، ادامه داد: با تلاش‌های صورت گرفته و رشد سرمایه‌گذاری، پیش بینی می‌شود تولید آبزیان در استان تا پایان سال جاری به بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ تُن برسد.

وی بیان کرد: در استان قم تعداد ۳۴۴ نفر به‌صورت مستقیم در ۳۲۵ واحد به فعالیت آبزی پروری اشتغال دارند و ما به دنبال گسترش تولید محصولات این حوزه با افزایش سطح سرمایه گذاری بخش خصوصی هستیم.

رییس سازمان جهاد کشاورزی قم با اشاره به این که رتبه تولید ماهیان سردابی و گرمابی این استان در کشور به‌ترتیب ۲۶ و ۱۱ می‌باشد، گفت: سال گذشته ۲ هزار و ۵۰۰ تُن انواع آبزیان پرورشی شامل یک‌هزار و ۱۸۹ تُن ماهیان گرمابی و ۸۷۲ تُن ماهیان سردابی، ۳۷۱ تُن ماهی تیلاپیا و ۶۸ تُن ماهی خاویاری در استان قم تولید شده‌است.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی قم نیز به آباجان به نقل از ایرنا گفت: کشاورزان این استان با استفاده از استخرهای ۲ منظوره علاوه بر فعالیت کشت‌ و کار خود، به آبزی‌پروری نیز بپردازند و از این طریق درآمد خود را افزایش دهند.

وی افزود: استفاده از ظرفیت آب چاه‌های کشاورزی در استخرهای ۲ منظوره برای پرورش آبزیان و سپس آبیاری مزارع و باغ ها، علاوه بر افزایش درآمد، موجب صرفه‌جویی در مصرف آب و ارتقای بهره‌وری فعالیت‌های کشاورزی استان نیز می‌شود.

وی ادامه داد:‌ در همین ارتباط طی سال‌های اخیر کشاورزان قمی استقبال خوبی از فعالیت‌های مرتبط با آبزی پروری داشتند و با فراهم کردن زیرساخت‌های لازم در مزارع خود به این کسب و کار نیز مشغول شدند که البته همچنان این رویکرد مورد توجه سازمان جهاد کشاورزی استان است و ما از بهره‌برداران بخش کشاورزی می‌خواهیم در مزارع خود، شرایط تولید آبزیان را هم فراهم کنند.

طاهری گفت: در طول سه سال گذشته برنامه ابلاغی بخش شیلات استان به صورت صد درصد محقق و بیش از هفت هزار و ۵۰۰ تُن انواع آبزیان در قم تولید گردید و برای استفاده مردم به عنوان یک غذای سالم و مفید، در مراکز فروشگاهی عرضه شد.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی قم همچنین گفت: این استان رتبه اولین پرورش موفق ماهیان خاویاری در آب‌های داخلی کشور را در اختیار دارد و در این حوزه پیشتاز است.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی قم گفت: این استان رتبه اولین پرورش موفق ماهیان خاویاری در آب‌های داخلی کشور را در اختیار دارد و در این حوزه پیشتاز است.

وی بیان کرد: پرورش ماهیان خاویاری در استان قم از سال ۱۳۸۰ آغاز شد و همچنان بهره‌برداران این بخش روند رو به رشد کار خود را با تولید و صادرات محصولاتشان به بازارهای داخلی بین‌المللی دنبال می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه استان قم در سال ۱۳۸۷ توانست نخستین استحصال خاویار پرورشی در آب‌های داخلی کشور را به نام خود ثبت کند، افزود: در همین رابطه این استان در سال‌های متمادی توانست در زمینه صادرات خاویار و صادرات گوشت ماهیان خاویاری پرورشی عملکرد موفقی داشته باشد.

اهری گفت: سرانه مصرف سالانه آبزیان در این استان برای هر نفر حدود ۷.۵ کیلوگرم است که با توجه به خواص فراوان آبزیان برای سلامتی به دنبال افزایش این میزان هستیم.

وی بیان کرد: هر ساله با هدف ارتقای فرهنگ مصرف آبزیان در قم چندین دوره آموزشی در خصوص طبخ ماهی و جشنواره طبخ آبزیان با همکاری آموزش و پرورش و سازمان فنی و حرفه ای در استان قم برگزار می شود.

وی با اشاره به این که اگر آگاهی مردم نسبت به فواید استفاده از آبزیان بیشتر شود،‌ آن را به‌طور مستمر در سبد غذایی خود قرار خواهند داد، افزود: ماهی، غذایی فراسودمند است که انواع مواد موردنیاز بدن انسان را تامین می‌کند و پزشکان مصرف مستمر آن را موجب حفظ سلامت افراد می‌دانند؛‌ بنابراین قرار گرفتن آن به‌عنوان عنصری مهم در سبد غذایی مردم قم امری لازم و ضروری است.

تولید ۹ میلیون قطعه انواع ماهی زینتی در قم

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی قم در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های این استان در بخش پرورش ماهیان زینتی گفت: تا پایان سال جاری بیش از ۹ میلیون قطعه انواع ماهیان زینتی در واحدهای پرورش این گونه ماهیان در قم تولید خواهد شد.

وی افزود: در همین رابطه تکثیر مصنوعی گونه گربه ماهی خورشیدی از گونه‌های وارداتی ماهیان زینتی در استان قم انجام شد که از جمله کارهای شاخص در این بخش به شمار می‌آید.

گفتنی است گربه ماهی خورشیدی در دسته ماهیان کت فیش قرار می گیرد. زیستگاه این ماهی آب های جنوب غربی هند است. کت فیش خورشیدی با نام های گربه ماهی خال وسط و گربه ماهی دم قرمز طلایی نیز شناخته می‌شود. گربه ماهی خورشیدی بیشتر در زمان شب فعالیت دارد. به همین جهت تامین نور ملایم در هنگام شب و پرهیز از ایجاد تاریکی مطلق برای این ماهی لازم است. همچنین در طول روز لازم است که فضاهای بسیاری نظیر غار های سنگی یا لوله پولیکا جهت پنهان شدن این ماهی درون آکواریوم فراهم باشد.

وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۲ تعداد هشت میلیون قطعه ماهیان زینتی در ۵۸ واحد پرورشی تولید شد و این رقم تا پایان سال‌جاری افزایش چشمگیری خواهد داشت، همچنین قم دارای رتبه دهم کشور در تولید ماهیان زینتی است.

طاهری تاکید کرد: پرورش ماهیان زینتی در قم ظرفیت خوبی برای اشتغالزایی و تولید ثروت دارد و در همین رابطه با همراهی بخش خصوصی و انجام سرمایه‌گذاری‌های لازم، شرایط تولید سالانه حدود ۱۰ میلیون قطعه ماهی زینتی در این استان فراهم است.

گفتنی است استخرهای پرورش ماهی در استان قم به سامانه‌های نوین مجهز است که موجب صرفه جویی در مصرف انرژی و بالا رفتن بهره‌وری می‌شود.

در همین رابطه اینورتر برق در چاه‌ استخرهای ۲منظوره (مصرف آب برای کشاورزی و پرورش شیلات) نصب شده که این کار موجب مدیریت مصرف انرژی و کاهش میزان برداشت آب چاه در ساعات پیک مصرف شده می‌شود.

همچنین نصب دیزل ژنراتور برق اضطراری در استخرهای ۲منظوره پرورش ماهی برای مدیریت مصرف برق در ساعات پیک و جلوگیری از بروز تلفات ماهیان هنگام قطع برق سراسری مورد توجه بوده‌است.

مهندسی مجدد استخرهای ذخیره آب کشاورزی به‌منظور افزایش تولید در واحد سطح تولید آبزیان، استفاده از سامانه تصفیه فیزیکی آب استخرهای پرورش ماهی برای افزایش تولید آبزیان در واحد سطح و کاهش وابستگی به میزان آب ورودی استخر از دیگر اقدام‌هایی است که در بخش شیلات استان انجام شده‌است.

به گزارش آباجان به نقل از ایرنا، بخش کشاورزی قم در زمینه‌های مختلف در سطح کشور دارای جایگاه مطلوبی است که از جمله آن می‌توان به رتبه ششم در تولید گوشت ماهیان خاویاری، رتبه هفتم تولید خاویار پرورشی، رتبه دهم ماهیان زینتی، رتبه سوم در تولید مرغ تخم‌گذار و تخم مرغ، رتبه سوم تولید توت و رتبه‌های ملی دیگر در تولید سایر محصولات کشاورزی اشاره کرد.

این بخش ۶ درصد از ارزش‌افزوده استان قم را به خود اختصاص داده است، همچنین ۵۰ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در بخش‌های مختلف حوزه کشاورزی قم مشغول فعالیت هستند.

میزان متوسط تولید بخش کشاورزی این استان در سال بیش‌از ۸۵۰ هزار تُن در زمینهٔ محصولات زراعی،‌ باغی،‌ دامی، شیلات و گلخانه‌ای است.

بیشتر بهره‌برداران بخش کشاورزی قم را روستاییان تشکیل می‌دهند به‌نحوی‌که کشاورزی به‌تنهایی حدود ۵۰ درصد اشتغال روستاییان در بخش‌های مختلف استان را به خود اختصاص داده‌است.

گزارش: محمد جنابان