آغاز گفت‌وگوی ملی در «موزامبیک» برای حل بحران سیاسی

به گزارش روز جمعه آباجان به نقل از ایرنا به نقل از «شینهوا»، نمایندگان احزاب مهم سیاسی شامل حزب حاکم جبهه آزادی موزامبیک (Frelimo)، حزب مقاومت ملی موزامبیک (Renamo)، حزب خوش بین برای توسعه موزامبیک (Podemos)، جنبش دموکراتیک موزامبیک (MDM) و حزب دموکراسی جدید (Nova Democracia) در این گفت وگو شرکت کردند. هدف از این گفت وگوی ملی که روز پنجشنبه آغاز شد، ایجاد یک روند فراگیر و پایدار برای حل وفصل چالش های سیاسی این کشور اعلام شده است.

«فیلیپه انیوسی» رئیس جمهوری موزامبیک بر ضرورت اتخاذ یک رویکرد فراگیر برای حل و فصل بحران انتخاباتی در این کشور با شرکت همه بخشهای جامعه و تضمین شنیده شدن تمام صداها تاکید کرد. وی گفت: لازم است راه حلی پیدا کنیم که خواسته همه مردم موزامبیک را پوشش بدهد. باید فضایی برای مشارکت جامعه ایجاد کنیم بطوری که این مباحثات صرفا موضوعی برای گروهی از افراد نباشد و بخشهای دیگر مردم احساس نکنند که از این روند کنار گذاشته شده اند.

رئیس جمهوری موزامبیک افزود: این گفت وگوی ملی همچنین به اصلاحات جاری در کشور از جمله فرایند تمرکززدایی و اصلاحات بالقوه در قانون اساسی توجه دارد. اصلاحاتی در دستور کار است که میتواند ما را به اصلاح قانون اساسی به منظور پرداختن به منافع مردم موزامبیک رهنمون سازد.

تمرکز گفت و گوی ملی در موزامبیک بر اصلاحات انتخاباتی، آشتی ملی و آرامش در کشور، در زمانی مطرح شده که این کشور با شکاف و اختلافات سیاسی مهمی رو به رو شده است. روز پنجشنبه همزمان با شروع گفت وگوی ملی در کاخ ریاست جمهوری، «ونانسیو موندلانه» نامزد مستقل شکست خورده انتخابات ریاست جمهوری مهر ماه مورد حمایت «حزب خوشبین برای توسعه موزامبیک»، از تبعید دو ماهه پس از انتخابات به کشور بازگشت.

پس از بازگشت موندلانه و تجمع حامیان او در شهر ماپوتو درگیری هایی ایجاد شد و بنا به برخی گزارشها، سه نفر بر اثر تیراندازی نیروهای امنیتی کشته شدند. بنا به گزارش رسانه های محلی، در اعتراضات پس از انتخابات، بیش از ۱۰۰ تن کشته و صدها نفر نیز مجروح شده اند.

به گزارش آباجان به نقل از ایرنا، در انتخابات ریاست جمهوری چهارشنبه ۱۸ مهر ماه (۹ اکتبر)، «دانیل چاپو» از حزب حاکم «جبهه آزادی موزامبیک» به عنوان برنده انتخابات با کسب ۷۰ درصد آراء اعلام شد. این حزب از زمان استقلال موزامبیک از پرتغال در سال ۱۹۷۵ تا کنون در قدرت بوده است. چاپو ۴۷ ساله قرار است روز ۱۵ ژانویه (چهارشنبه ۲۶ دی) کار خود را بطور رسمی شروع کند و جانشین فیلیپه انیوسی شود اما موندلانه نیز گفته که او نیز خود را رئیس جمهور اعلام خواهد کرد.

مشخص نیست که آیا رئیس جمهوری موزامبیک در چهارچوب گفت وگوی ملی برای قصد تماس و گفت وگو با نامزد شکست خورده انتخابات را هم دارد یا نه. موندلانه روز پنجشنبه پس از بازگشت به کشور آمادگی خود را برای مذاکره اعلام کرده بود. در هفته های گذشته برخی کشورهای منطقه از جمله آفریقای جنوبی در تلاش برای میانجیگری در بحران سیاسی موزامبیک بوده اند.

دادگاه عالی موزامبیک روز دوشنبه سوم دی ماه ( ۲۳ دسامبر) نتیجه انتخابات ریاست جمهوری را تایید کرد که این اقدام نیز موجب گسترش اعتراضات شد. به گفته فعالان و ناظران سیاسی در موزامبیک، اکنون با بازگشت موندلانه انتظار می‌رود که تنش‌های سیاسی در روزهای باقی مانده تا زمان شروع به کار رئیس جمهوری جدید افزایش پیدا کند.

اواخر آذر ماه ، «شورای کشوری» موزامبیک که یک نهاد مشورتی ریاست جمهوری محسوب می شود، خواستار اصلاحات جدی در شیوه برگزاری انتخابات شد. این نهاد مشورتی که شامل روسای جمهوری سابق، یکی از رهبران مخالف دولت و رئیس شورای قانون اساسی است، پیشنهاد کرده که اصلاحات مورد نظر باید شامل مواردی از جمله غیر سیاسی شدن سازمانهای مسئول برگزاری انتخابات و همچنین انجام اقداماتی برای افزایش شفافیت و اعتبار فرایند انتخابات باشد.

همزمان با تنش‌های سیاسی پسا انتخاباتی در کشور موزامبیک، در سال ۲۰۲۴ میلادی چند کشور دیگر منطقه جنوب آفریقا تغییرات سیاسی و چرخش قدرت را تجربه کردند و احزاب حاکم پس از چندین دهه‌ حضور در قدرت، با شکست‌های انتخاباتی رو به رو شدند.