کارشناس اقتصادی: توسعه بدون وفاق، خیال دست‌نیافتنی است

مرتضی افقه در گفت و گو با خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا، با تشریح مفهوم توسعه یافتگی و رابطه آن با انسان‌های توسعه‌نیافته و توسعه‌یافته،گفت: انسان توسعه‌یافته باید به یک اصل بنیادی اعتقاد داشته باشد و آن هم اینکه انسان به دلیل انسان بودنش، فارغ از ویژگی‌های عرضی مانند جنسیت، ملیت، مذهب یا قومیت، ارزشمند است.

افقه با بیان اینکه این نوع نگاه به انسان‌ها باید در تمامی ارکان جامعه نهادینه شود، تاکید کرد: در جوامعی که به اصل کرامت انسانی باور دارند، ابعاد مختلف زندگی انسان، از جمله جان، سلامت، معیشت، آزادی، عزت و شخصیت، باید در اولویت قرار گیرد. این نگاه فلسفی باید در رفتار حکمرانان، سیاستمداران، سیاستگذاران و تک‌تک افراد جامعه منعکس شود.

این اقتصاددان با تأکید بر نقش محوری وفاق ملی در تحقق توسعه، گفت: وفاق، به معنای همبستگی و هماهنگی اجتماعی، نه تنها برای توسعه ضروری است بلکه به عنوان یکی از ارکان اصلی سرمایه اجتماعی به شمار می‌رود. برای اینکه این وفاق به نتیجه برسد، باید تغییراتی عمیق در نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی ایجاد شود. با بخشنامه نمی‌توان وفاق ملی را در یک جامعه ایجاد کرد، بلکه این یک فرآیند فرهنگی و آموزشی است که زمان و کار مستمر می‌طلبد.

وی در ادامه، به نقش حیاتی رسانه‌ها در تسریع فرآیند تحقق وفاق ملی اشاره کرد و گفت: رسانه‌ها می‌توانند به عنوان یک ابزار قدرتمند در ترویج ارزش‌های انسانی و توسعه اجتماعی عمل کنند. آن‌ها می‌توانند به تغییر نگرش‌ها کمک کنند و باعث شوند که جامعه به این درک برسد که احترام به انسان‌ها، فارغ از هر گونه تقسیم‌بندی‌های سیاسی، قومی یا مذهبی، باید در مرکز توجه باشد.

افقه همچنین به چالش‌های موجود در سیاست‌های داخلی و موانع وفاق در جامعه ایران اشاره کرد و گفت: یکی از موانع جدی وفاق در ایران، تفکیک‌های ساختگی و تقسیم‌بندی‌های خودی و غیرخودی است. از ابتدای انقلاب، گروه‌هایی خود را تنها نماینده حق و حقیقت دانسته‌اند و دیگران را به حاشیه رانده‌اند. این روند، به تدریج باعث از دست دادن سرمایه‌های انسانی، مهاجرت نخبگان و تضعیف سرمایه اجتماعی کشور شده است.

این کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی، افزود: حتی با وجود منابع طبیعی و اقتصادی، اگر سرمایه اجتماعی در کشور وجود نداشته باشد، هیچ رشد و توسعه‌ پایداری نخواهیم داشت. تجربه نشان داده که رشد اقتصادی بدون سرمایه اجتماعی، موقتی و زیگزاگی خواهد بود و نمی‌تواند منجر به تغییرات واقعی در جامعه شود.

افقه با تأکید بر این که وفاق ملی باید در تمامی سطوح حاکمیتی نهادینه شود،گفت: وفاق زمانی می‌تواند زمینه‌ساز پیشرفت و خروج از بحران‌ها شود که تمام قوا و ارکان حاکمیت از جمله دولت، دستگاه قضائی، مجلس و دیگر نهادها، به آن پایبند باشند. در غیر این صورت، چنانچه یک تفکر غالب در قوه مجریه پیروز شود و دیگر ارکان حاکمیت در مخالفت با آن عمل کنند، این امر نه تنها موجب از بین رفتن وفاق، بلکه مانع توسعه پایدار در کشور خواهد شد.