مشاهدات این روزهای خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا در خیابان ها به ویژه در کافی شاپهای ساری مرکز استان مازندران نشان می دهد که سیگارهای الکترونیکی به دلیل شکل زیبای ظاهری و عطر خوبی که دارند، بین دختران نیز طرفداران زیادی پیدا کرده است.
شاید افراد مختلف با هدفهای متفاوتی از ویپ استفاده کنند؛ اما در ذهن تمامی این افراد یک باور اشتباه وجود دارد و آن اینکه این افراد تصور میکنند استفاده از ویپ اصلا ضرری برای بدن ندارد.
سیگار الکترونیکی دستگاهی است شبیه سیگار که به جای تولید دود، تولید بخار میکند. این بخار ناشی از گرم کردن مایعی به نام جویس است که میتواند حاوی نیکوتین، طعم دهندهها و سایر مواد شیمیایی باشد.
دسترسی این نوع سیگارهای الکترونیکی در حالی برای آحاد مردم وجود دارد که طبق اعلام رسمی رییس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت هیچ گونه مجوزی برای واردات و فروش محصولات نوپدید دخانی از جمله سیگارهای الکترونیکی و ابزارآلات انتقال نیکوتین صادر نشده است و این محصولات جزو کالاهای قاچاق محسوب میشوند.
اظهارات و صحبت های دخترانی که در حال استفاده از ویپ در برخی از کافی شاپ های ساری هستند، نشان می دهد که بیشتر آنان سیگارهای الکترونیکی را طبق تبلیغات متنوعی که در فضای مجازی منتشر می شود، خریداری می کنند. یعنی ویپ هایی که ویژگیهای حمل آسان، استفاده راحت، طراحی زیبا و تنوع رنگی دارند.
مشاهدات نشان می دهد که دختران جوان بر خلاف پسران به صورت گروهی و با حضور در فضای پارک و یا کافی شاپ ها از ویپ بیشتر استفاده می کنند، از آن جایی که در ۲ سال اخیر مصرف قهوه و مکانهای نوشیدن آن در کوچه پس کوچه های شهرهای مازندران گسترش چشمگیری یافته است، حرکت نمایشی استفاده از ویپ بین این افراد نظر شهروندان را بیش از پیش جلب می کند.
سیگار الکترونیکی یک وسیله برقی است که نیکوتین آن نسبت به سیگار کمتر بوده اما درصد وابستگی به آن بسیار زیاد است. تحقیقات بینالمللی نشان داده این سیگارها بسیار خطرناکتر و حتی اعتیادآورتر از سیگارهای معمولی هستند. پزشکان متخصص ریه نیز معتقدند، سیگارهای الکترونیکی به ریه و قلب آسیب میزنند و سرطانزا هستند ضمن اینکه میتوانند موجب ایجاد یا تشدید مشکلات تنفسی مانند آسم و آلرژی شوند.
مردم فریب نشانهای معروف سیگارهای خارجی قاچاق را نخورند
معاون پژوهش و نوآوری شرکت دخانیات ایران که هفته جاری به همراه اعضای هیات مدیره این شرکت برای افتتاح ۲ خط تولید محصول دخانیات به مازندران به ساری سفر کرده بود به مردم هشدار داد که فریب برندهای معروف سیگارهای خارجی قاچاق را نخورند، چرا که ضرر آنها دهها برابر بیشتر از سیگارهای تولید داخل است.
امیرحسین آل اسحاق با اشاره به مضرات بالای محصولات دخانی قاچاق موجود در بازار کشور گفت: تولید سیگار شامل ۲ بخش توتونی و غیرتوتونی است؛ در موضوع مواد اولیه که توتون را شامل می شود این نکته مهم است که وقتی سیگار به صورت رسمی تولید می شود، مواد اولیه از مبدا و هم در مراحل تولید و پس از آن در ازمایشگاه های مختلف به صورت دقیق بررسی و میزان قطران و نیکوتینی که از آن ازاد می شود و در بدن جذب می شود، کنترل و جزئیات آن نیز به صورت واقعی بر روی پاکت درج می شود.
وی افزود: در سیگارهای قاچاق این موارد کنترل نمی شود و بررسی های ما هم نشان می دهد نیکوتین و قطران آنها بیش از چیزی است که بر روی پاکتها درج شده است.
آل اسحاق تصریح کرد: اساسا مواد اولیه ای که مورد استفاده شرکت هایی که محصولات آنها به داخل کشور قاچاق می شود، مشکلات جدی دارند و گاها از ضایعات و حتی توتون فاسد استفاده می کنند، چون نظارتی وجود ندارد.
معاون پژوهش و نوآوری شرکت دخانیات یادآور شد: در مورد مواد افزودنی که برای طعم سیگار استفاده می شود نیز در داخل همه موارد تحت مجوز دستگاههای نظارتی از جمله وزارت بهداشت وسازمان غذا و دارو انجام می شود، ولی شرکتهای خارجی که محصولاتشان به داخل قاچاق می شود نیازی به این مجوزها ندارند و میزان امونیاکی که ایجاد می کنند و نیز میزان فلزات سنگین سرطان زای آنها که به سیستم عصبی ضربه می زند، به هیچ وجه با تولیدات داخلی قابل مقایسه نیست.
وی ادامه داد: مصرف کنندگان اگر فقط به این نکته توجه کنند که چگونه است که برندهای خارجی با ظاهر و بسته بندی زیبا، به قیمت ارزان در بازار یافت می شوند!؟ روشن می شود که محتوای آن قابل اعتماد نیست.
آل اسحاق گفت: متاسفانه به برخی از این محصولات قاچاق موادی افزوده می شود که باعث ایجاد وابستگی در فرد می شود. استفاده از این نوع طعم دهنده ها برای همه شرکتها امکان پذیر است، ولی در داخل کشور قانون اجاره نمی دهد و از حیث اخلاقی و انسانی نیز چنین کاری انجام نمی شود، چرا که هم برای فرد مصرف کننده مضر است و هم ضرر چندبرابری برای اطرافیان دارد.
وی درباره فرایند مقابله با قاچاق سیگار در کشور گفت: طبق قانون دستگاه های مسوول در این زمینه مشخص هستند و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز این امر را بر عهده دارد و شرکت دخانیات هم تا جایی که امکان دارد، همکاری داشته و دارد و اخیرا هم با اعضای کمیته مبارزه با کالای دخانی قاچاق جلساتی داشته ایم.
یادگیری غلط
متخصص روانشناسی و استاد دانشگاه مازندران با بیان این که مصرف ویپ یا سیگار های الکترونیکی همانند سیگار های سنتی و قلیان عوارض جدی بدنی و اعتیاد آور است، گفت: تا زمانی که رویکرد های پیشگیرانه به درستی در جامع عملیاتی نشود، مصرف ویپ هم مانند الکل و مواد مخدر سنتی و صنعتی جوانان را به شدت تهدید می کند.
دکتر محمود رضا هاشم ورزی در گفت و گو با آباجان به نقل از ایرنا افزود : مصرف دخانیات و دیگر مواد اعتیاد آور نوعی یادگیری غلط است، چون شرایط زندگی برای تخلیه هیجان های جوانان در جامعه فراهم نیست، کوتاهترین و آسان ترین راه به عنوان یادگیری غلط بین جوانان امروز انتخاب می شود.
وی با ذکر این نکته که باور مصرف ویپ بدون عوارض است و راهی برای ترک سیگار و قلیان است، غلط و اصلا مورد پذیرش نیست، اظهار کرد: معتقدم باید رویکرد پیشگیرانه مضرات مصرف انواع مواد دخانیات را در مراکز آموزشی به ویژه مدارس، دانشگاه ها، برای اولیاء و خانواده ها در قالب یک برنامه به درستی در جامعه عملیاتی کنیم.
این استاد دانشگاه بیان کرد: باید جواب بدهیم که در مقابل تعداد سنت سراها و قلیان سراهای ایجاد شده، و یا در مقابل گسترش مصرف ویپ، چند مجتمع فرهنگی، ورزشی، تفریحی و رفاهی تاسیس کرده ایم؟ چه اقدامات جایگزین مناسبی صورت گرفته است؟ نیم نگاهی به فضای جامعه بیانگر آن است که در سایر عرصه ها و ابعاد نیز برای رفع معضل بیکاری، کاهش تورم، ازدواج آسان، توانمندسازی خانواده ها، توانمند سازی دانشجویان، دانش آموزان، نوجوانان و جوانان و محیط کار که از عوامل بسیار مهم و تاثیر گذار در شیوع اعتیاد در جامعه است، با وجود تلاش های صورت گرفته سرعت ما به حد قابل قبولی نرسیده است.
هاشم ورزی با بیان این که ایجاد جنبش ملی برای اجرای طرح های پیشگیرانه از اعتیاد انواع مواد مخدر و دخانیات ضروری است، گفت: تا زمانی که مراکز تخلیه هیجان های جوانان به صورت رایگان و به وفور در جامعه ایجاد نشود، با مشکلات و اسیب های ناشی از انواع اعتیاد های جدید مواجه خواهیم شد و امروز مصرف ویپ در بین جوانان و دختران از نشانه های آن است.
این متخصص روان شناسی با بیان این که اکنون طبق بررسی های صورت گرفته ۳۰ درصد پارک های کشور با آلودگی های ناشی از مصرف انواع مواد اعتیاد آور مواجه است، گفت : از سوی دیگر این که ۵۵ درصد خانواده ها پس از پنج سال متوجه اعتیاد فرزندانشان می شوند، فاجعه بار است.
بر اساس آمار شرکت دخانیات ایران سالانه ۸۰ میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می شود که سهم شرکت دخانیات کشور در تولید این محصول کمتر از ۱۰ درصد است.
طبق این آمار شرکت های چند ملیتی نیز حدود ۵۰ درصد سیگارهای مصرف داخل کشور را تامین می کنند. یعنی حدود ۴۰ درصد سیگار های مصرفی در کشور از طریق قاچاق تامین می شود.