نگاهی به افغانستان ۲۰۲۴؛ سال حملات مرگبار و تحولات دیپلماتیک

به گزارش آباجان به نقل از ایرنا، سال ۲۰۲۴ برای افغانستان سالی پر از تحولات و چالش‌های بزرگ بود که بر وضعیت سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک این کشور تأثیر گذاشت.

طالبان که پس از تسلط بر کشور در سال ۲۰۲۱ قدرت را در دست گرفته است، در طول یک سال گذشته با تهدیدات امنیتی جدی از سوی گروه‌های مخالف مانند داعش مواجه بود.

علاوه بر این، تحولات دیپلماتیک از جمله پذیرش سفرای طالبان توسط برخی کشورها و تعاملات محدود با ایران، نشان‌دهنده تلاش‌های این گروه برای جلب مشروعیت بین‌المللی بود.

در عین حال، کشته شدن مقام‌های ارشد طالبان در حملات تروریستی و افزایش تنش‌های مرزی با پاکستان، پیچیدگی‌های امنیتی و سیاسی افغانستان را تشدید کرد.

• افزایش تنش‌های مرزی با پاکستان

تنش‌های مرزی میان افغانستان و پاکستان در طول یک سال گذشته رو به افزایش بوده است و درگیری‌های مرزی در امتداد خط دیورند و تبادل آتش میان نیروهای طالبان و ارتش پاکستان، باعث تشدید اختلافات دو کشور شد

براساس گزارش آباجان به نقل از ایرنا از رسانه‌های افغانستانی، در طول چند هفته گذشته اسلام آباد به بهانه‌ حضور گروه طالبان پاکستان بارها مواضع و شهرهای افغانستان را بمباران کرده و نیروهای طالبان هم در پاسخ به این اقدامات با نیروهای پاکستانی درگیر شده است.

• کشته شدن مقام‌های طالبان در حملات

براساس گزارش آباجان به نقل از ایرنا از رسانه‌های افغانستان، در طول یک سال گذشته چندین مقام ارشد طالبان در حملات مختلف جان خود را از دست دادند که می‌توان به خلیل‌الرحمن حقانی سرپرست وزارت مهاجرین و عودت‌کنندگان افغانستان اشاره کرد که در انفجاری انتحاری در مسجد این وزارتخانه کشته شد.

این حمله که توسط گروه داعش خراسان انجام شد، واکنش‌های گسترده‌ای را در داخل و خارج از افغانستان به دنبال داشت. علاوه بر او، تعدادی از فرماندهان محلی طالبان نیز در حملات انفجاری و کمین‌ها در مناطق شرقی افغانستان جان باختند.

• پذیرش سفرای طالبان توسط برخی کشورها و افتتاح نمایندگی‌های چندین کشور عربی در کابل

در طول یک سال گذشته کابل شاهد پذیرش نماینده طالبان در کشورهای منطقه از جمله قطر و امارات متحده عربی، بود.

این اقدام، گامی به سوی به رسمیت شناخته شدن طالبان محسوب شد. با این حال، طالبان در حال حاضر دیپلمات های خود را به تعدادی از کشورهای منطقه از جمله ایران، چین، روسیه و ترکیه اعزام کرده است.

همچنین چندین کشور سفارت‌های خود را در کابل بازگشایی کردند. عربستان سعودی در ۲۲ دسامبر ۲۰۲۴ سفارت خود را در کابل افتتاح کرد.

عمان نیز سفارت افغانستان در مسقط را با حضور دیپلمات‌های امارت اسلامی بازگشایی کرد.

علاوه بر این، گزارش‌هایی مبنی بر برنامه‌ریزی سه کشور دیگر برای بازگشایی سفارت‌های خود در افغانستان منتشر شده است.

از سوی دیگر، نروژ تصمیم به کاهش سطح روابط دیپلماتیک با افغانستان گرفت و اعلام کرد که نماینده تعیین‌شده طالبان برای سفارت افغانستان در اسلو را نخواهد پذیرفت.

این تصمیم در واکنش به سیاست‌های داخلی افغانستان، به‌ویژه در مورد حقوق زنان، اتخاذ شده است.

وزارت امور خارجه افغانستان از این تصمیم ابراز نارضایتی کرده و تأکید کرده است که چنین تصمیماتی نباید به امور داخلی افغانستان مرتبط باشد.

• اعزام سرپرست سفارت ایران به کابل

جمهوری اسلامی ایران هم که ماموریت حسن کاظمی قمی نماینده ویژه ریاست جمهوری در افغانستان و سرپرست سفارت ایران در کابل به پایان رسیده بود، علیرضا بیگدلی سرپرست جدید نمایندگی کشورمان را به کابل اعزام کرد.

• اختلافات داخلی طالبان

اختلاف میان جناح‌های طالبان در سال ۲۰۲۴ افزایش یافت؛ بطوری که تنش میان جناح حقانی به رهبری سراج‌الدین حقانی و جناح ملاهبت‌الله آخوندزاده رهبر طالبان به یکی از مهم‌ترین چالش‌های داخلی این گروه تبدیل شده بود و همین امر بر ثبات داخلی افغانستان تاثیر منفی گذاشت.

در پایان، سال ۲۰۲۴ برای افغانستان سالی پرچالش بود که با بحران‌های امنیتی، حملات تروریستی و تحولات دیپلماتیک همراه بود.

طالبان با وجود مشکلات داخلی و تهدیدات خارجی به تلاش خود برای تثبیت حاکمیت و جلب مشروعیت بین‌المللی ادامه داد. هرچند که حملات و تنش‌ها وضعیت امنیتی کشور را دشوارتر کرده است، اما پذیرش سفرای طالبان و تعاملات دیپلماتیک با برخی کشورها نشان‌دهنده گام‌های تدریجی این گروه برای تقویت موقعیت خود در عرصه بین‌المللی است.

افغانستان در سال ۲۰۲۴ همچنان در میانه چالش‌های بزرگ قرار دارد و آینده سیاسی و امنیتی این کشور به تداوم تلاش‌های طالبان برای برقراری ثبات و تعاملات خارجی بستگی خواهد داشت.