به گزارش آباجان به نقل از ایرنا مدیریت منابع آبی آذربایجان غربی با توجه به وضعیت فعلی دریاچه ارومیه و نیاز استان به صیانت از این مساله به تعامل و همکاری دستگاههای این حوزه همتی جمعی با مشارکت اصلی شهروندان را می طلبد و مدیران این بخش با اجرای طرح های مختلف درصدد حفظ شرایط و حرکت به سمت بهبود وضعیت هستند.

سند سازگاری با کم آبی، سند آمایش سرزمینی استانی، مصوبات ستاد احیای دریاچه ارومیه در ردیف سندهای بالادستی استان در این زمینه هستدکه همه دستگاهها در این راستا برای مدیریت منابع آبی حرکت می کنند.

به گفته کارشناسان در برنامه هفتم توسعه ماده ۳۱، پنج سرفصل مربوط به مدیریت منابع آبی است و وزارت نیرو مکلف شده از منابع آبهای سطحی ۴۳ میلیارد متر مکعب آب سطحی را برای مصرف در اختیار شهروندان قرار دهد و ۳۶ میلیارد متر مکعب آب زیرزمینی و در مجموع ۸۰ میلیارد متر مکعب برای منابع آب در دسترس کنار گذاشته شده است.

این مقدار بین کشاورزی، شرب ،صنعت، جبران تراز آب زیر زمینی و حق آبه محیط زیست تقسیم بندی شده است و ۷۷.۹ درصد برای کشاورزی، شرب و صنعت تخصیص داده شده است که کشاورزی ۸۱ درصد، صنعت ۴.۶ درصد و شرب ۱۱ درصد است.

در استان آذربایجان غربی به گفته مدیر عامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی وسعت حوضه آبریز ۴۲ هزار کیلومتر مربع است و میانگین بارش ۳۵۷ میلی‌متر در سال است.

مجید رستگاری در گفت و گو با خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا گفت: میزان آب در دسترس استان در حوضه های سه گانه شامل ۶۳ درصد دریاچه ارومیه، ۲۳ درصد ارس و هشت درصد زاب است، ۱۵ میلیارد متر مکعب میزان آب موجود استان است که ۷۰ درصد در برنامه ریزی‌ها برای تبخیر و موارد دیگر کنار گذاشته می شود و آب در دسترس استان با آبهای زیر زمینی ۶.۲ میلیارد متر مکعب است.

وی اظهار کرد: بهره مندی ما در بخش آب شرب ۵۷۰ میلیون متر مکعب، آب بخش صنعت ۷۹ میلیون مترمکعب و سه میلیارد و ۶۶ میلیون مترمکعب آب کشاورزی است که ۱۵ درصد شرب، ۸۳ درصد کشاورزی و ۲ درصد صنعت است.

در برنامه هفتم درصدد هستیم تا ۲ درصد از آب کشاورزی کم شود و به بخش صنعت منتقل شود تا تغییر معیشت شهروندان از کشاورزی به سمت صنعت محقق شود.

رستگاری ادامه داد: پنج پروژه مرزی در استان وجود دارد که شامل کریم آباد، اغ چای، غازان، شهید قنبری، گرده بین و سیلوه است.

امسال ۸۶ درصد تخصیص آب از پروژه های مرزی و ۱.۱ همت اعتبار طرح های سیلوه، کریم اباد و غازان اخذ شده است و طرح ها آماده بهره برداری هستند.

تراز فعلی دریاچه ارومیه یک هزار و ۲۷۰.۱۳ متر از سطح آبهای آزاد است

رستگاری با بیان اینکه میزان تراز آب دریاچه ارومیه ۱۵ سانتی‌متر از سال گذشته بیشتر است گفت: طبق آمار وزارت نیرو وسعت دریاچه ارومیه ۹۳۰ کیلومتر مربع است و حجم آب موجود یک میلیارد و ۲۴۰ میلیون متر مکعب است.

وی اظهار کرد: نسبت به مدت مشابه سال قبل در آذرماه ۲۴۸ کیلومتر مربع بر وسعت آن افزوده شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه آذربایجان غربی گفت: بارندگی های پاییز امسال در مجموع حوضه های آبی سه گانه استان به ۶۸ میلی متر رسید که ۱.۷ درصد کمتر از پاییز سال ۱۴۰۲ است.

این در حالی است که میزان بارش امسال در حوضه زاب پنج درصد و در حوضه دریاچه ارومیه ۱۵ درصد بیشتر از سال گذشته بوده ولی در حوضه ارس با کاهش ۳۲ درصدی مواجه هستیم.

وی با بیان اینکه بارش ثبت شده در سال آبی گذشته در حوضه ارس ۷۳ میلی‌متر، دریاچه ارومیه ۵۷ میلی‌متر و زاب ۱۳۰ میلی‌متر بود، اضافه کرد: امسال نیز در حوضه آبی ارس در شمال آذربایجان غربی ۵۰ میلی متر، در حوضه دریاچه ارومیه ۶۶ میلی متر و در حوضه زاب ۱۳۶ میلی متر بارندگی داشته ایم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی در خصوص آمار بارشی دوره مشابه دراز مدت اظهار کرد: در دراز مدت میانگین بارش در حوضه ارس ۶۲، در حوضه دریاچه ارومیه ۱۰۶ و در حوضه زاب هم ۱۹۰ میلیمتر بوده و متوسط استانی به ۹۹ میلی متر می رسد.

رستگاری ادامه داد: با توجه به این آمار، در پاییز امسال شاهد کاهش ۳۲ درصدی نسبت به درازمدت بودیم که این کاهش در حوضه دریاچه ارومیه ۳۸ درصد، زاب ۲۸ درصد و ارس ۱۹ درصد بوده است.

وی درباره میزان بارندگی ها در آذرماه نیز گفت: آذر امسال بارش بسیار بیشتری نسبت به آذر سال گذشته داشتیم و میزان بارش این ماه در سال جاری نسبت به ۱۴۰۲ در مجموع ۶۱ درصد افزایش یافته است.

ارتقای بهره‌وری منابع مهمترین نیاز بخش کشاورزی آذربایجان‌غربی است

بررسی‌ها نشان می دهد با افزایش جمعیت، نیاز به آب کشاورزی نیز افزایش می‌یابد، در نتیجه در مناطق خشک و نیمه خشک نگاهها به‌سوی منابع حیاتی آب‌های زیرزمینی سوق یافته است.

بحران خشکسالی، تعداد زیاد چاههای غیرمجاز، برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی، راندمان و بهره وری پایین آب و آبیاری بدون مدیریت، منجر به افت شدید سفرههای آب زیرزمینی و تشدید بحران کم‌آبی شده است. بنابراین ایجاد ساختار مدیریت بهینه مصرف آب در بخش کشاورزی ضروری می‌باشد.

استاندار آذربایجان‌غربی با اشاره به ظرفیت های قابل توجه استان و حمایت های برنامه ریزی شده از طرح های کاربردی در زمینه مدیریت بهینه مصرف آب گفت: ارتقای بهره وری منابع مهمترین نیاز استفاده بهینه از این ظرفیت ها به شمار می رود که مشارکت شهروندان در این زمینه لازم است.

رضا رحمانی افزود: این استان در بخش کشاورزی قابلیت کشت محصولات مختلف و پتانسیل های بالقوه بسیاری برای تولید انواع این محصولات را دارد و توسعه کشت با افزایش بهره وری در منابع مهمترین مسأله ای است که باید برای آن برنامه ریزی شود.

استاندار آذربایجان غربی با بیان اینکه حمایت از سرمایه گذاران بخش کشاورزی در اولویت است، اظهار کرد: این حمایت‌ها باید با برنامه ریزی باشد تا نتایج بهینه ای داشته باشد که این امر موجب افزایش درآمد سرانه کشاورزان و مردم محلی با رویکرد حفظ منابع می شود.

وی برنامه ریزی اصولی برای مدیریت صنایع تبدیلی و تکمیلی را ضروری دانست و ادامه داد: زندگی مردم برای ما مهم است و باید تاثیر مثبت تمام طرح های اجرایی بر زندگی شهروندان احساس شود و نمی شود با کاهش مصرف آب و به نام مدیریت منابع زندگی و معیشت شهروندان را دچار مشکل قرار داد.

استاندار آذربایجان‌غربی افزود: پیگیری نهضت گلخانه ای نیز برای اشتغال زایی و بهره وری از منابع آب و خاک موجود لازم است و در این زمینه از دانش فنی بهره گرفته می شود.

۹۵ درصد شهروندان آذربایجان غربی از خدمات آب و فاضلاب برخوردار هستند

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی گفت: سه میلیون ۶۰۰ هزار نفر یعنی ۹۵ درصد شهروندان از خدمات آب و فاضلاب بهره مند هستند و ۲۷۰ میلیون متر مکعب فاضلاب در ۱۳ شهراستان جمع آوری می شود و از پسابها هیچ استفاده ای نمی شود.

محمد اشرفی اظهار کرد: بزرگترین تصفیه خانه در شهرستان ارومیه است و از پسابهای استانی هیچ استفاده ای را در بخش صنایع نداریم در حالیکه این نیاز برای مدیریت منابع آبی احساس می شود.

وی با بیان اینکه اعتبار بخش آب و فاضلاب مصوب استانی ۱.۲ همت است ادامه داد: تاکنون تخصیص بهینه ای نداشتیم و ۱۸۸ میلیارد تومان تخصیص انجام شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی گفت: تعدادی پروژه های اضطراری و آبرسانی از محل تنش در استان اجرا می شود که ارومیه در زمره این مناطق است ولی طرح اصلی آبرسانی به ارومیه برعهده آب منطقه ای است.

وی اضافه کرد: شهر بوکان یکی از شهرها پر تنش استان است و نرخ رشد و مهاجر پذیری در این شهرستان بالاست.

رستگاری افزود: ۸۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب در شهرستان ارومیه احداث شده که در دست بهره برداری است و از موافقت نامه طرح ایجاد فاضلاب ارومیه هنوز ۳۰۰ کیلومتر آن باقی مانده است و اعتبارات تزریق شده کفاف نیازمندی های شهر را نمی دهد.

۸۵ درصد از مزارع سبزی و صیفی آذربایجان غربی با شیوه های نوین آبیاری می شود

بسیاری از کارشناسان معتقدند مصرف آب در بخش کشاورزی آذربایجان غربی بسیار بی رویه و بدون برنامه ریزی است. آبیاری سنتی و غرقابی مشکل اصلی بخش کشاورزی در پرت آب است که تاکنون به علت گسترش خرده مالکی و عدم امکانات تجهیز این واحد های کوچک کشاورزی به آبیاری های نوین مقدور نبوده است.

هر چند در بخش گلخانه ای در این زمینه گامهای خوبی برداشته شده و کاهش مصرف آب کشاورزی به صورت چشمگیری محقق شده ولی تمامی کشاورزی امکان ساخت و راه اندازی گلخانه ها را نداشته و اغلب به همان شیوه سنتی به تولید مشغول هستند.

هم اکنون هفت میلیون تن محصول کشاورزی در آذربایجان غربی تولید می شود که کارشناسان معتقدند به علت مصرف بالای آب هیچگونه توجیه اقتصادی ندارد.

رییس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا با اشاره به اینکه کارهای ترویجی و آموزشی در بین کشاورزان در اولویت است، گفت: ۸۵ درصد از مزارع استان در بخش سبزی و صیفی با آبیاری قطره ای مدیریت می شود.

خسرو شهبازی با بیان اینکه آذربایجان غربی امسال هفت میلیون تولید محصولات کشاورزی را داشته است افزود: حدود ۸۰ هزار هکتار شبکه های نوین آبیاری در استان با مشارکت مردم اجرا شده و ۶۷ هزار هکتار شبکه در دست اجرا است.

وی اظهار کرد: هزار و ۶۰۰ کیلومتر انتقال آب با لوله و احداث کانالهای آبی انجام شده است.

شهبازی با اشاره به اینکه توسعه سطح اراضی کشاورزی در ردیف برنامه های این سازمان نیست ادامه داد: در اجرای پروژه های آب و خاک چالشهای زیادی وجود دارد و توقعات بسیاری برای احیای دریاچه ارومیه از این حوزه وجود دارد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان بیان کرد: در حوزه دریاچه ارومیه کاهش سطح کشت محصولات پر آب بر مثل چغندر قند انجام شده و انتقال کشت به سایر نقاط و تغییر الگوی کشت، اجرای شبکه های ابیاری تحت فشار پیگیری و اجرایی شده است.

وی اضافه کرد: در تمامی طرح های مرتبط با مدیریت منابع آب معیشت و اشتغال شهروندان باید در نظر گرفته شود و بدون در نظر گرفتن این مورد و صنعت دامپروری طرحی نوشته نمی شود و استفاده از دستاوردهای تحقیقاتی در این زمینه همچنان مورد توجه است.

شهبازی گفت: هزار و ۷۱۰ میلیارد ریال اعتبار برای بخش آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان در سالجاری با ۲۱۱ طرح بوده و ۲۱۰ میلیارد ریال تاکنون تخصیص اعتبار انجام شده است و انتظار داریم تخصیص های ویژه ای در نظر گرفته شود.

وی با اشاره به استفاده از ظرفیت آبهای مرزی اظهار کرد: در زمینه آبهای مرزی هم ۱۵ هزار و ۳۷۰ میلیارد ریال تاکنون برای استان مصوب شده و تاکنون ۶۳ هزار میلیارد ریال به آن اختصاص یافته است.

شهبازی با بیان اینکه ۶۱ هزار و ۵۰۰ هکتار طرح مصوب در زمینه بهره برداری از آبهای مرزی در استان وجود دارد گفت: این مصوبات ۲۴ پروژه را شامل می شود و ۴۸ هزار هکتار این طرح ها در نقاط شمالی آذربایجان غربی از جمله ۲۷ هزار هکتار رودخانه ارس، حوزه پایاب سد آغ چای هفت هزار هکتار، پایاب سد بابا احمد چالدران ۶۰۴ هکتار، پایاب سد ماکو حدود سه هزار هکتار و بخشی نیز در سد شهید قنبری و سد غازان خوی اجرا می شود.

رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با بیان اینکه در جنوب استان هم حدود ۱۳ هزار هکتار طرح مصوب در زمینه استفاده از آبهای مرزی وجود دارد گفت: تحقق همه اینها نیازمند تامین آب توسط آب منطقه ای است.

وی با اشاره به اینکه ۲۸۰ گلخانه با ۸۲ هکتار در آذربایجان غربی مشغول تولید هستند اظهار کرد: شهرکهای گلخانه ای بسیای داشتیم که به دلیل عدم تامین آب، برق وگاز با مشکل مواجه هستند .

شهبازی با اشاره به اینکه این گلخانه های کوچک اغلب توسط بومیان منطقه راه اندازی شده اند اظهار کرد: مشکل تخصیص تسهیلات به این افراد داریم.

رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی اظهار کرد: راه اندازی گلخانه های کوچک مقیاس هدف اصلی است. در استان نیز یک گلخانه بزرگ مقیاس در هفتاد هکتار در حال احداث است که آب آن توسط وزارت نیرو تامین خواهد شد و تاثیر مهمی در تولیدات و اشتغال مردم محلی خواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه نیازمند یک گلخانه با خط صادراتی هستیم اظهار کرد: گلخانه های کوچک باید توجیه اقتصادی داشته باشند تا حمایتهای دولتی را دریافت کنند.

به گزارش آباجان به نقل از ایرنا آذربایجان غربی ۱۵ سد دارد که بزرگترین آنها سد بوکان در جنوب آذربایجان غربی است؛ سدهای شهرچای ارومیه، مهاباد، آغ چای چایپاره، سردشت، کانی سیب پیرانشهر، کرم آباد پلدشت و زولا و دریک سلماس در کنار سدهایی نظیر سیلوه پیرانشهر، چپرآباد اشنویه و حسنلوی نقده از سدهای مهم استان به شمار می روند.