به گزارش خبرنگار گروه علمی آباجان به نقل از ایرنا، هفته سوم آذرماه حوزه آموزش عالی در ایام روز دانشجو و آغاز هفته پژوهش سپری شد؛ هفتهای که رئیس جمهور و سایر مسئولان ارشد کشور و مقامات حوزه آموزش عالی بین دانشجویان کنشگر نسل زِد در دانشگاههای مختلف تهران حضور یافتند تا پاسخگوی مطالبات فعالان دانشجویی باشند؛ از حضور مسعود پزشکیان در دانشگاههای صنعتی شریف و بهشتی تهران، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در دانشگاه تهران و حجت الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژهای رئیس قوه قضائیه در دانشگاه علوم تحقیقات و علامه طباطبائی گرفته تا حضور سخنگوی دولت در دانشگاه علامه طباطبائی و تربیت دبیر شهید رجایی و برپایی مراسم دانشجویی در تمام دانشگاههای کشور.
هفتهای که یادآوری خاطرات دانشجویان نسل دیروز بود و به گفته سید ضیاء هاشمی استاد دانشگاه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران که خود از نسل سوم دانشجویان انقلابی است، ۱۶ آذر ۳۲ نقطه عطف و یک رخداد تاریخی است که منحصر به تاریخ نیست بلکه آغاز یک حرکت و نماد ماندگار است و ۱۶ آذر ۱۴۰۳ یعنی ۷۱ سال بعد از آن واقعه تاریخی باز هم آرمانهای دانشجویان و آرمانهایی که شهدای دانشجو به خاطر آنها به شهادت رسیدند، همچنان زنده است. حسین سیمایی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز در ابتدای این هفته در حضوری تلویزیونی تاکید کرد که دانشگاه باید امن باشد، ولی امنیتی نباشد، دانشگاه فرمانده و رئیس نمیخواهد و باید برخورد عادلانه با همه فعالان دانشجویی صورت گیرد.
روزی که ۷۱ ساله شد و تشکلهایی که بعد از سالها فرصت سخن گفتن یافتند
شنبه آموزش عالی کشور با حضور پزشکیان در نخستین سال فعالیت دولتش در روز دانشجو مصاف شد که در این روز تاریخی به همراه دخترش و و وزرای علوم و بهداشت پا به یکی از دانشکدههای دانشگاه صنعتی شریف گذاشت تا صداهای نمایندگان طیفهای مختلف را بشنود. آیینی که رئیسجمهور ۲ ساعت در آن شنونده بود و بیش از ۸۰۰ پیامک دانشجویان را در قالب کتابچهای دریافت کرد. البته این دومین حضور پزشکیان در کسوت ریاست جمهوری در دانشگاه و در جمع دانشجویان بود، یکبار ۲۱ مهر امسال در مراسم سال تحصیلی جدید به دانشگاه تهران رفت و امروز هم در جمع دانشجویان دانشگاه شریف.
در این روز ۱۳ فعال دانشجویی از مسائل ریز و درشت داخلی کشور گرفته تا بینالمللی، از اقتصاد تا فرهنگ و سلامت و فلسطین در حضور رئیس جمهور مطالبات خود را بیان کردند و با گذشت بیش دوساعت از بیان خواستههای تشکلهای دانشجویی با رئیس جمهور، پزشکیان خطاب به آنها با صراحت گفت: دانشجو وابسته به پُست و مقام نیست و میتواند راحتتر حرف خود را بزند و مطالبه کند، کسی که وابسته به قدرت و مقام نیست میتواند سخن حق را بگوید و از حق دفاع کند و با کمک دانشگاه و نخبگان میتوانیم مشکلات را برطرف کنیم.
حوزه آموزش عالی و شخص وزیر علوم که میزبان این مراسم بود ترجیح داد که نوبت سخنرانی خود را به سه نفر از نمایندگان انجمنهای علمی، کانونهای فرهنگی و تشکلهای صنفی بدهد که برای نخستین بار یا حداقل بعد از سالها فرصت سخن گفتن پیدا کردند؛ تا تعداد بیشتری از دانشجویان سخن بگویند و تنوع، تکثر و چندصدایی بیشتر شود و اینکه در چنین روزی وزیرعلوم وقت خود را به دانشجویان بدهد کم سابقه بوده است.
وزیر علوم هم در این هفته از خوابگاه دانشجویی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی بازدید کرد و در جمع دانشجویان این خبر را هم داد که زمینه تجمیع خوابگاهها و دانشکدههای پراکنده در قانون ۱۴۰۴ پیشبینی شده و اگر مجلس شورای اسلامی با این پیشنهاد موافقت کند، مشکل فضای خوابگاه دانشجویی حل میشود.
چهل سالگی شورای عالی انقلاب فرهنگی در دانشگاه شهید بهشتی
همایش ۴۰ سالگی تاسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی هم با ایام دانشجو همزمان شد و رئیس جمهور برای دومین بار در این هفته به دانشگاه شهید بهشتی رفت و نکته مهمی را بیان کرد. اینکه ادبیات دستوری تاثیرگذار نیست و با امر و نهی نمیتوان رفتارها را اصلاح کرد بلکه در عمل میتوان افراد را جذب کرد و الگو ایجاد کرد. فرهنگ از ما مسئولان و کسانی که میگویند جلودار هستند آغاز میشود. ( همانطور که رئیسجمهور در جمع دانشجویان خود به عنوان یک مسئول به آن توجه داشت و از دَرِ دستور با فعالان دانشجویی سخن گفت بلکه از دَرِ وفاق به گُفت، و گو نشست.)
در همین همایش هم دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی که برنامه خود را به حضور رئیس جمهور مزین کرده بود، مقالات علمی و پژوهشی در سه فصلنامه «راهبرد فرهنگ»، «مطالعات راهبردی زنان» و «سیاست فرهنگی» محصول فعالیتهای ۴۰ ساله شورای عالی انقلاب فرهنگی و دستاوردهای آن را رونمایی کرد.
در این روز هم ۱۷ جهادگر عرصه علم و فرهنگ و تعلیم و تربیت معرفی شدند که چهار زن هم در این فهرست قرار داشتند. سورنا ستاری،سعید سرکار، سید احمد فاضل زاده، مهدی صفاری نیا، حکیمه پورجعفری، حجت الاسلام و المسلمین علیرضا سعیدی، فاطمه دژبرد، حجت الاسلام و المسلمین داوود صالحی، احسان محمدحسنی، فاطمه یاوری، محمدحسین رفیعی، حجت الاسلام و المسلمین سید اسماعیل موسوی، مریم قاضی سعید،ابراهیم نورمحمدی، حجت الاسلام و المسلمین ابوالفضل علیخانی، یاسر یحیی زاده وحجت الاسلام و المسلمین ابراهیم قبلهای
ادامه تغییرات روسای دانشگاهها در وزارت علوم
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در هفتهای که گذشت، چند احکام دیگر هم صادر کرد که نخستین حکم برای «غلامحسین مجذوبی» به عنوان «سرپرست دانشگاه بوعلی سینا همدان»، دومین حکم برای «رضا محمدی» به عنوان «سرپرست سازمان سنجش آموزش کشور» و سومین حکم برای اعضای حقیقی دوره نهم هیأت امنا و رئیس کمیسیون دائمی هیأت امنای دانشگاه تهران بود.
سیمایی در سومین حکم محمدرضا عارف استاد دانشگاه صنعتی شریف، محمود نیلی احمدآبادی استاد دانشکدگان فنی دانشگاه تهران، فرهاد رهبر و عبدالناصر همتی استادان دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، عباس مصلینژاد استاد ممتاز دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و حمیدرضا حاجیبابایی استاد دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران را به مدت چهار سال به عنوان اعضای دوره نهم هیأت امنای دانشگاه تهران منصوب کرد که البته انتصابات روسای دانشگاه ها همچنان ادامه دار است.
از هفته پژوهش چه خبر؟
در میانه هفتهای که گذشت معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اعلام کرد میزان همکاریهای علمی و قراردادهای جاری دانشگاهها و پژوهشگاهها با جامعه و صنعت به مبلغ هفت هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳ رسید. بر اساس آمار سال ۱۴۰۳، تعداد ۱۰۹ دانشگاه اطلاعات مربوط به پایش قراردادها و همکاریهای ارتباط با جامعه و صنعت را ارسال کردهاند که تعداد قراردادهای ارتباط با جامعه و صنعت در حال اجرا ۱۱ هزار و ۵۷۰ مورد به مبلغ هفت هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است.
همچنین مطابق روال هر سال، معاون پژوهش و معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم میزبان خبرنگاران برای اطلاعرسانی برنامههای هفته پژوهش امسال بودند که در سطح استانی از ۱۰ تا ۲۲ آذر برگزار شده و در سطح ملی از ۲۳ تا ۲۹ آذر با شعار پژوهش و فناوری؛ پیشران جهش تولید با مشارکت مردم برگزار میشود.
بر اساس اعلام معاون پژوهشی وزارت علوم روزهای این هفته به این ترتیب نامگذاری شده است؛ جمعه (۲۳ آذرماه) روز پژوهش و فناوری زمینهساز رشد و جهش تولید، شنبه (۲۴ آذرماه) مدرسه، بنیان پژوهش و فناوری، یکشنبه (۲۵ آذرماه) پژوهشگران و فناوران طلایه داران مرجعیت علمی، دو شنبه (۲۶ آذرماه) تعامل دانشگاه با جامعه و صنعت، ضرورت جهش تولید است. سهشنبه (۲۷ آذرماه) وحدت حوزه و دانشگاه، هم افزایی برای وفاق ملی، چهارشنبه ( ۲۸ آذرماه) پژوهش و فناوری، پیشران دیپلماسی علمی ، پنجشنبه ( ۲۹ آذرماه) پژوهش و فناوری و مشارکت مردم نامگذاری شده است.
برپایی بیست و پنجمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فنبازا (۲۳ تا ۲۶ آذر)، تقدیر از دانشآموزان پژوهشگر و فناور (۲۴ آذر)، برگزاری بیستو پنجمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران (۲۵ آذر)، نشست مدیران ارتباط با صنعت (۲۶ آذر)، برگزاری هشتمین جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان (۲۷ آذر) بخشی از برنامههای این هفته است.
سرپرست معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه تهران داد نیز در این زمینه خبری داد و گفت فعالیت ۴۰ متخصص هوش مصنوعی در این دانشگاه که با کمک هوش مصنوعی هزینهها در صنایع کاهش و بهرهوری افزایش مییابد.
خبر دیگر هم از سوی معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم اعلام شد که قرار است ۱۲ فناور برتر در بیست و پنجمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران تقدیر شوند که بخشی از این تجلیل ها به دلیل فعالیت در زمینه تجاریسازی محصول، مجوزهای استاندارد و ایجاد اشتغال است.
تازههای فناوری دانشبنیان و برپایی نمایشگاه ایران ساخت
اولین خبر از دانشبینانها به دوازدهمین نمایشگاه ایرانساخت اختصاص دارد که معاون توسعه اقتصاد دانشبنیان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری از شرکت ۲۷۸ شرکت دانشبنیان و عرضه بیش از ۱۰ هزار و ۸۵ نمونه محصول در این نمایشگاه خبر داد که از ۲۳ تا ۲۶ آذرماه امسال در محل نمایشگاه بینالمللی تهران برگزار میشود. این مجموعههای دانشبنیان، ایجاد اشتغال پایدار برای حدود ۷۲۰۰ نفر که عمده آنها افراد تحصیلکرده هستند را به ارمغان آوردهاند.
دومین خبر هم مربوط به انتصاب اعضای حقیقی شورای نخبگان از سوی رئیس بنیاد ملی نخبگان است که رضا فرجی دانا، حجتالاسلام حمید پارسانیا، محمود فتوحی فیروزآباد، علیاکبر موسوی موحدی، شجاع احمدوند، فرناز جعفرپور و امید نقشینه را به عنوان اعضای حقیقی شورای نخبگان و سعید سهراب پور، سید حسن حسینی، سعید خدایگان، نرگس حسینمردی و علی نیکبخت به عنوان اعضای حقوقی منصوب کرد.
تازههای این بخش
اینکه نانوداروی ایرانی راهی بازارهای جهانی شد و فناوران ایران موفق به بومیسازی نانودارو ضدتومورهای سرطانی شدند. یک شرکت دانشبنیان ایرانی موفق به بومیسازی نوین و مقرون به صرفه داروی نانودارو ضد تومور «سینادوکسوزوم» مورد استفاده در درمان انواع خاصی از سرطانها شد. مشابه این دارو پیشتر توسط یک شرکت آمریکایی تولید شده و با قیمتی بسیار بالاتر در حال عرضه به بازارهای جهانی است. مدیرعامل این مجموعه فناور درباره «سینا دوکسوزوم» به عنوان یک داروی ضد تومور که نقش مهمی در درمان انواع خاصی از سرطانها ایفا میکند؛ تصریح کرد که این دارو در درمان سرطان سینه متاستاز یافته کاربرد دارد، به خصوص برای بیمارانی که به دلیل سابقه یا عوامل خطرزا با مشکلات قلبی مواجه هستند. این دارو در درمان سرطان تخمدان پیشرفته نیز موثر است و به عنوان یک گزینه درمانی مهم در کاهش رشد و گسترش سلولهای سرطانی عمل میکند.
یک شرکت دانشبنیان ایرانی دیگر هم موفق به طراحی و ساخت دستگاهها و فیلترهای پیشرفته به عنوان یکی از نیازهای امروز شهری برای مقابله با آلودگی هوا شده است که علاوه بر توانایی در تامین نیازهای داخلی، ارزآوری بالایی به همراه دارد.
این فیلترهای بومیسازی شده فیلترهای ذرات هوا با کارایی بالا نام دارد که این فیلترها توانستهاند بیش از ۹۹.۹ درصد از ذرات معلق مانند آلرژنها، ویروسها و حتی باکتریها را حذف کنند و به این ترتیب راهکاری کارآمد برای تأمین سلامتی و بهبود کیفیت زندگی ارائه دهند. این فیلترها با لایههای درهمتنیدهای از الیاف فایبرگلاس و پلیمرهای خاص، طراحی شدهاند تا به هیچ ذرهای، حتی به اندازه ۰.۳ میکرون، اجازه عبور ندهند. ساختار آکاردئونی این الیاف به آنها ظرفیت بیشتری برای جذب و نگهداری ذرات میبخشد.
یک خبر از فناوریهای علمی ایران، رشد و بازسازی طبیعی دندانها با سلولهای بنیادی امکانپذیر شد. در پژوهشی با محوریت محققان ایرانی، راهکار درمانی جدیدی که امکان بازسازی طبیعی دندانها با استفاده از سلولهای بنیادی مشتق شده از پالپ دندان و نانوساختارهای اصلاح سطح شده را فراهم می سازد، ارائه شد که نتایج این دستاورد، نویدبخش تحولی بزرگ در دندانپزشکی بازساختی است.
مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران وابسته به جهاد دانشگاهی، روش درمانی جدیدی که حاصل همکاری محققان این مرکز و دانشگاههای معتبر داخلی و خارجی نظیر دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، انستیتو پاستور ایران، دانشگاه پزشکی ونژو چین، دانشگاه ساوینتای هند و دانشگاه ایستینیه ترکیه است، روش درمانی نوآورانهای برای ترمیم آسیبهای استخوانی و دندانی ارائه شده است.
با توجه به نرخ بالای پوسیدگی دندانی در جوامع مختلف و با وجود پیشرفتهای فراوان دندانپزشکی ترمیم، ارائه روشی برای بازسازی طبیعی دندانهایی مقاوم به پوسیدگی که عملکرد و زیبایی دندانهای طبیعی را داشته باشند، از دیرباز مورد توجه محققان حوزه پزشکی بازساختی بوده است.
دنیای تازههای علم و فناوری جهان
پژوهشگران نوعی حسگر پوشیدنی ساختند که با انرژی خورشیدی کار میکند و امکان نظارت مداوم بر سلامتی به صورت غیرتهاجمی را فراهم میسازد. وبگاه سایتِکدِیلی گزارش داد که این حسگر از سلولهای خورشیدی پروسکایت انرژی میگیرد، قادر است بر نشانگرهای زیستی متعددی نظارت کند و ابزاری غیر تهاجمی برای مدیریت بیماریها به صورت مقرونبهصرفه است. عرق انسان، مانند خون، حاوی اطلاعات ارزشمندی برای سلامتی است؛ اما جمعآوری آن بسیار کمتر تهاجمی است و این دلیل طراحی این حسگرهای پوشیدنی است که از روی عرق بدن، بر وضعیت سلامتی نظارت میکند. استادیار مهندسیپزشکی مؤسسه فناوری کالیفرنیا در آمریکا این حسگر را ساخته است.
دومین تازههای علم از یافتههای جدید پژوهشگران دانشگاه واشینگتن در آمریکا که از وجود ارتباطی قوی میان چربی احشایی و شروع بیماری آلزایمر را نشان میدهد. چربی احشایی یک دهم چربی کل بدن را تشکیل میدهد. این چربی درون شکم و میان بافت روده، کبد و اندامهای داخلی شکم قرار گرفته است. این یافتهها ممکن است بهعنوان یک هشدار اولیه برای ابتلا به بیماری آلزایمر، چندین دهه قبل از بروز چشمگیر زوال شناختی، بهشمار روند. یافتههای این پژوهش که در کنفرانس سالانه انجمن رادیولوژی آمریکای شمالی در سال ۲۰۲۴ میلادی ارائه شد، فهم ما از رابطه چاقی و سلامت مغز را به چالش میکشد و به طور خاص بر نوع و محل چربی تمرکز میکند. از مدتها قبل، شاخص توده بدنی (BMI) با خطر زوال عقل مرتبط دانسته میشد؛ اما پژوهش جدید نشان میدهد همه چربیها به طور یکسان در ابتلا به آلزایمر نقش ندارند.
تعیین و تکلیف یک مصوبه برای کنکوریها
در این هفته دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشست خبری خود به طور صریح درباره تغییرات احتمالی مصوبه تاثیر قطعی معدل داوطلبان در نتایج آزمون سراسری اعلام کرد که هر گونه تغییر در مصوبه تاثیر معدل در کنکور، سه سال دیگر اعمال خواهد شد و تا آن زمان، روند اجرایی مصوبه تاثیر معدل هیچ تغییری نخواهد کرد. این مصوبه مانند هر مصوبه دیگر تا تغییر نکند سر جای خود باقی میماند. همچنین اکر این مصوبه هم تغییر کند برای سال آینده نیست؛ به هر حال هم امسال، هم پارسال و هم سال آینده برای پایه دهم، یازدهم و دوازدهم، آزمونها نهایی است؛ اگر مصوبه تغییر هم کند، برای کنکور سال ۱۴۰۶ به بعد است.
خبر دیگر اینکه دوازدهمین دوره ماراتن برنامه نویسی کشور از ۲۲ تا ۲۴ آذر با هدف شناسایی ایدههای بکر و خلاقانه و ورود علاقهمندان این حوزه به بازار کار در دانشگاه صنعتی شریف برگزار میشود. این ماراتن توسط گروه فناوری اطلاعات شریف و دانشگاه صنعتی شریف و با حمایت حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار می شود. این رویداد که از سال ۱۳۹۰ تاکنون در سطح کشوری و با هدف شناسایی ایدههای بکر و خلاقانه همچنین شناسایی برنامه نویسان مستعد و برجسته کشور و ورود این افراد به بازار کار برگزار میشود.
خبر بعدی هم انتصاب محمدامین ایمانجانی را به عنوان «تمشیت امور دفتر دانشگاه در کشور لبنان» توسط رئیس دانشگاه آزاد اسلامی است.
آخرین خبر این هفته گردهمایی روسای واحدهای سازمانی جهاددانشگاهی با شعار “جهاددانشگاهی، در خدمت استقلال و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران در جزیره بوموسی است که برگزار شد.