مشاهده ویروس قاتل در گلخانه‌های لرستان/ خسارت جدی است

دکتر سمیرا پاکباز متخصص ویروس شناسی گیاهی روز سه شنبه در گفت و گو با آباجان به نقل از ایرنا افزود: طی بازدیدهای به عمل آمده از گلخانه های گوجه فرنگی و فلفل در لرستان، علائم مشکوک به بیماری ویروسی روگوز مشاهده و پس از انجام آزمایشات بیولوژیکی و مولکولی، آلودگی به این گونه ویروس مهاجم برای اولین بار در استان تایید شد.

وی اظهار داشت: این ویروس نوظهور که پیش از این به عنوان یکی از بیماری های قرنطینه ای در ایران محسوب می شد، حالا تهدیدی جدی برای تولید گوجه‌فرنگی و فلفل در استان های کشور از جمله لرستان محسوب می شود و باید راهکارهای مقابله با آن را در دو بخش پیشگیری و مبارزه به صورت جدی اعمال کرد.

عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان تصریح کرد: توالی یابی نوکلئوتیدی نیز ماهیت جدایه های ویروسی لرستان را تایید کرده است.

کرونای گلخانه ای چگونه منتقل می شود؟

پاکباز با تشبیه این ویروس به کرونا به دلیل سرعت سرایت و میزان خسارت بالا در میزبان های گیاهی ادامه داد: این ویروس پایداری بالایی روی سطوح فلزی، چوبی، خاک و بقایای گیاهی دارد و به آسانی از طریق مکانیکی، تماس دست، ابزارآلات آلوده کشاورزی و کشت متراکم از گیاهی به گیاه دیگر منتقل می شود.

وی تصریح کرد: همچنین بذر و نشاهای آلوده گوجه فرنگی و فلفل، آب و خاک آلوده عامل انتقال و انتشار این ویروس به دیگر مناطق هستند.

عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اظهار داشت: عدم اعمال قوانین قرنطینه ای، نبود مدیریت و نظارت صحیح‌ بر ورود بذر و نشاء آلوده گوجه فرنگی و فلفل به لرستان و عدم رعایت اقدامات بهداشتی، سبب وقوع و شیوع این ویروس در گلخانه های استان شده است.

علائم آلودگی و راه های مقابله

این متخصص ویروس شناسی گیاهی در مورد علائم ابتلای گیاه به بیماری ویروسی روگوز گفت: موزائیک، تاولی شدن، بدشکلی و باریک شدن برگ و لکه های قهوه ای رنگ روی محصول از جمله علائمی هستند که یک هفته پس از ابتلا، قابل مشاهده می باشند.

پاکباز در مورد راه های مقابله با روگوز تصریح کرد: راه اصلی کنترل بیماری، پیشگیری و استفاده از بذر و نشاء سالم و عاری از ویروس است، اما چنانچه بذر آلوده باشد، ضدعفونی بذور و در صورت آلودگی گیاهچه در مراحل ابتدایی می توان با مدیریت تلفیقی شامل کوددهی مناسب، تقویت گیاه و رعایت پروتکل های بهداشتی تا حدی به کاهش خسارت کمک کرد، اما در شرایط گسترش و شیوع بیماری، تنها گزینه، ریشه کنی کامل گیاه است.

عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان گفت: تشخیص سریع و به موقع آلودگی بذر و نشاهای گوجه فرنگی و فلفل به ویروس روگوز گوجه فرنگی منجر به حذف منابع و کانون های آلودگی و جلوگیری از انتشار آن به سایر مناطق می شود.

آماده همکاری هستیم

پاکباز ادامه داد: این ویروس تا پیش از سال ۱۴۰۰ در ایران قرنطینه بود و پس از آن برای اولین بار در گلخانه های اصفهان، ورامین، هرمزگان و یزد مشاهده و موجب چالش شدید و عدم کاشت محصولات میزبان این ویروس در گلخانه ها شد.

وی افزود: با توجه به ماهیت بیماری و بالا بودن سرعت انتشار این ویروس، عضو هیات علمی و ویروس شناس گروه گیاهپزشکی دانشگاه لرستان به همراه همکاران این طرح، آماده همکاری و برگزاری نشست و جلسات توجیهی با حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان، گلخانه داران و بهره برداران کشاورزی جهت مدیریت و کنترل آن هستند.

پاکباز یادآور شد: پروژه پایش و ردیابی ویروس روگوز در استان لرستان در قالب یک طرح تحقیقاتی در گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان با همکاری دکتر لیلا بهاروند و دکتر احسان حسنوند صورت گرفته است.

به گفته سید عماد شاهرخی رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان ۷۸ هکتار سطح زیر کشت گلخانه های استان در ابتدای فعالیت دولت سیزدهم، اکنون با افزایش حدود ۲ برابری به ۱۴۸ هکتار رسیده است.