به گزارش آباجان به نقل از ایرنا، تولید گندم یکی از مهمترین محصولات کشاورزی در دنیا تحت تاثیر عوامل مختلفی به ویژه شرایط اقلیمی، نوع خاک، تکنولوژی کشاورزی و سیاست های دولت هاست.
یکی از محصولاتی که مورد حمایت دولتی در ایران قرار دارد، گندم است که هر سال به طور تضمینی از گندمکاران خریداری و تسهیلات و کود یارانه ای در اختیار آنها قرار داده می شود.
استان های خوزستان، کردستان، گلستان و مازندران عمدهترین تولیدکنندگان گندم در ایران هستند که با توجه به شرایط آب و هوایی برداشت این محصول در استان های گرمسیری هم چون خوزستان از فروردین هر سال در استان های سردسیری مانند کردستان از تیرماه آغاز می شود.
هر یک از این استان ها برای تولید گندم با چالش هایی مواجه هستند که برخی از این چالش ها مانند آفات و بیماری ها و تغییرات اقلیمی، بین آنها مشترک است.
تولید گندم در ۱۰ شهرستان کردستان به صورت آبی و دیم انجام می شود که در بیشتر شهرستانهای استان سطح اراضی دیم این محصول فراتر از اراضی آبی و این یکی از چالش های ویژه استان در تولید گندم است.
تولید گندم در ۱۰ شهرستان کردستان به صورت آبی و دیم انجام می شود که در بیشتر شهرستانهای استان سطح اراضی دیم این محصول فراتر از اراضی آبی است.جدول میزان سطح اراضی آبی و دیم گندم کردستان در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲
ردیف | شهرستان | سطح اراضی آبی(هکتار) | سطح اراضی دیم(هکتار) | جمع |
۱ | بانه | ۶۰۰ | ۵۶۰۰ | ۶۲۰۰ |
۲ | بیجار | ۱۴۰۰ | ۱۶۲۰۰۰ | ۱۶۳۴۰۰ |
۳ | دهگلان | ۷۵۰۰ | ۷۷۰۰۰ | ۸۴۵۰۰ |
۴ | دیواندره | ۱۰۰۰ | ۱۰۴۰۰۰ | ۱۰۵۰۰۰ |
۵ | سروآباد | ۵۰۰ | ۱۵۰۰ | ۲۰۰۰ |
۶ | سقز | ۷۱۰۰ | ۹۵۰۰۰ | ۱۰۲۱۰۰ |
۷ | سنندج | ۱۰۰۰ | ۳۵۰۰۰ | ۳۶۰۰۰ |
۸ | قروه | ۱۲۴۰۰ | ۷۵۰۰۰ | ۸۷۴۰۰ |
۹ | کامیاران | ۸۰۰۰ | ۲۵۰۰۰ | ۳۳۰۰۰ |
۱۰ | مریوان | ۱۵۰۰ | ۴۹۰۰ | ۶۴۰۰ |
جمع استان | ۴۱۰۰۰ | ۵۸۵۰۰۰ | ۶۲۶۰۰۰ |
میانگین عملکرد تولید گندم در اراضی آبی کردستان افزون بر پنج تُن در هکتار و در اراضی دیم ۲ تن در هکتار است و همین موجب شده یکی از مطالبات کشاورزان استان افزایش سطح اراضی آبی باشد.
به گفته مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی کردستان در مجموع میزان تولید گندم استان در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به میزان یک میلیون و ۴۸۲ هزار تن بود که نسبت به سال زراعی ماقبل آن ۱۲ درصد افزایش داشت.
فریدون حامدی می گوید: از مجموع گندم تولید شده در استان یک میلیون و ۱۷۳ هزار تن آن به طور تضمینی از گندمکاران خریداری شد که این میزان در مقایسه با سال ماقبل آن ۲ درصد رشد یافت.
عمده تولید گندم در کردستان مربوط به شهرستانهای سردسیر شامل بیجار، دیواندره، دهگلان، قروه و سنندج است و تولید در این مناطق هم با توجه به وضعیت اقلیمی مناسب آن همواره بیشتر از دیگر شهرستان های استان دارای آب و هوای معتدل است.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی کردستان در این رابطه می گوید: با بررسی آمار تولید و خرید گندم در استان در می یابیم که در شهرستانهای سردسیر استان از جمله بیجار، دیواندره، دهگلان، قروه و سنندج با توجه به پراکنش مناسب بارندگیها در فصل بهار و اقدامات مدیریتی نظیر مصرف مناسب کود و نهادهها و مبارزه با عوامل خسارتزای زنده و عدم بروز تنشهای محیطی جدی تا پایان فصل زراعی، شاهد افزایش تولید نسبت به سال زراعی قبل آن بوده ایم.
در شهرستانهای سردسیر استان میزان تولید گندم در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ نسبت به سال ماقبل آن افزایش پیدا کرد
حامدی می افزاید: از طرف دیگر در شهرستانهای معتدل نظیر کامیاران، مریوان، بانه و سروآباد شاهد کاهش در تولید و خرید گندم بودهایم که از مهمترین عوامل تاثیرگذار آن مصادف شدن مرحله پر شدن دانه با گرما و خشکی غیرنرمال آخر فصل بود که منجر به کاهش وزن و چروکیدگی دانه شد.
جدول میزان تولید گندم کردستان در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲
ردیف | شهرستان | میزان تولید در اراضی آبی(تُن) | میزان تولید در اراضی دیم(تن) | کل تولید |
۱ | بانه | ۲۷۹۰ | ۹۲۴۰ | ۱۲۰۳۰ |
۲ | بیجار | ۶۹۱۶ | ۳۲۹۶۷۰ | ۳۳۶۵۸۶ |
۳ | دهگلان | ۴۱۶۲۵ | ۱۸۴۰۳۰ | ۲۲۵۶۵۵ |
۴ | دیواندره | ۴۶۰۰ | ۲۵۳۷۶۰ | ۲۵۸۳۶۰ |
۵ | سروآباد | ۱۹۵۰ | ۲۳۲۵ | ۴۲۷۵ |
۶ | سقز | ۳۹۳۳۴ | ۲۰۰۴۵۰ | ۲۳۹۷۸۴ |
۷ | سنندج | ۴۹۹۰ | ۷۱۹۲۵ | ۷۶۹۱۵ |
۸ | قروه | ۶۹۸۱۲ | ۱۵۵۶۲۵ | ۲۲۵۴۳۷ |
۹ | کامیاران | ۴۲۴۸۰ | ۴۵۲۵۰ | ۸۷۷۳۰ |
۱۰ | مریوان | ۶۹۰۰ | ۸۵۷۵ | ۱۵۴۷۵ |
۱۱ | جمع استان | ۲۲۱۳۹۷ | ۱۲۶۰۸۵۰ | ۱۴۸۲۲۴۷ |
خرید تضمینی گندم در کردستان از ۱۰ تیرماه سال جاری آغاز شد و تا اواسط مهرماه به طول انجامید.
نرخ پایه خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ با احتساب چهار درصد افت مفید و یک درصد غیر مفید، ۱۷۵ هزار ریال است که این میزان نسبت به سال زراعی گذشته ۱۷ درصد رشد یافت.
واریز افزون بر ۲۰ همت به حساب گندمکاران استان
افزون بر ۲۰ همت از ارزش محصولات کشاورزی کردستان مربوط به گندم است که به گفته کارشناسان اگر بخشی از این مبلغ در بخش کشاورزی سرمایهگذاری و به این حوزه هدایت شود نه تنها دیگر نیاز به اعطای تسهیلات در این بخش نداشتیم بلکه شاهد رونق تولید و توسعه فرآوری و صنایع تبدیلی و در نتیجه جلوگیری از خام فروشی تولیدات کشاورزی در استان هم خواهیم بود.
نماینده شرکت بازرگانی دولتی کردستان میزان خرید تضمینی گندم در استان را یک میلیون و ۱۷۳ هزار و ۴۱۷ تن خواند و اعلام کرد: ارزش ریال این میزان گندم خریداری شده در استان افزون بر ۲۰۸ هزار و ۳۰۸ میلیارد ریال بوده است.
جمال صالحی با اشاره به اینکه کل بهای گندم خریداری شده به حساب گندمکاران استان واریز شده است، افزود: این میزان گندم خریداری شده در قالب بیش از ۲۸۶ هزار محموله و توسط ۹۱ هزار و ۹۸۵ کشاورز به مراکز خرید گندم تحویل داده شده است.
وی بیان کرد: ۵۰۶ هزار و ۸۶۶ تن از گندم مازاد برنیاز مصرف مردم استان از طریق ریلی و زمینی به ۱۴ استان کشور از جمله تهران، قم، البرز، گیلان، مازندران، یزد و کرمان ارسال شد.
جدول مقدار خرید تضمینی گندم در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ در کردستان
ردیف | شهرستان | مقدار خرید تضمینی گندم |
۱ | بانه | هفت هزار و ۴۶۱ تن و ۵۴۰ کیلوگرم |
۲ | بیجار | ۲۹۰ هزار و ۲۰۶ تن و ۳۰۳ کیلوگرم |
۳ | دهگلان | ۱۸۷ هزار و ۴۰۹ تن و ۵۵۲ کیلوگرم |
۴ | دیواندره | ۲۱۳ هزار و ۶۵۴ تن و ۳۳۰ کیلوگرم |
۵ | سروآباد | ۲ هزار و ۶۶۱ تن و ۸۰ کیلوگرم |
۶ | سقز | ۱۸۳ هزار و ۶۷۶ تن و ۳۵۵ کیلوگرم |
۷ | سنندج | ۴۴ هزار و ۶۳ تن و ۷۹۲ کیلوگرم |
۸ | قروه | ۱۸۳ هزار و ۱۵۵ تن و ۸۵۰ کیلوگرم |
۹ | مریوان | ۶ هزار و ۸۱۴ تن و ۵۹۰ کیلوگرم |
۱۰ | کامیاران | ۵۴ هزار و ۳۱۳ تن و ۷۶۰ کیلوگرم |
۱۱ | جمع استان | یک میلیون و ۱۷۳ هزار و ۴۱۷ تن و ۱۵۲ کیلوگرم |
میزان سطح زیرکشت گندم در استان کردستان در سال زارعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲، ۶۲۶ هزار هکتار بود که از این میزان ۵۸۸ هزار هکتار آن دیم و ۴۱ هزار هکتار آن آبی بوده است و با توجه به اینکه سال زراعی از مهر هر سال آغاز و تا شهریور سال آینده ادامه می یابد، هنوز میزان سطح زیرکشت این محصول در استان طی سال زراعی جدید مشخص نشده است.
به گفته مدیر اموز زراعت سازمان جهاد کشاورزی کردستان هرچند سطح زیرکشت نهایی گندم شهرستانها در سال زراعی جاری تاکنون جمع بندی نشده است اما پیش بینی می شود میزان سطح زیرکشت گندم آبی استان همانند سال زراعی گذشته باشد و سطح زیرکشت گندم دیم استان به واسطه عواملی همچون خرید تضمینی مناسب محصول در مقایسه با سایر محصولات دیم و گرایش کشاورزان به کشت جاکار به دلایل معیشتی روندی افزایشی داشته باشد.
در خصوص وضعیت سال زراعی جدید، باوجود پیش بینی بارشهای کمتر از نرمال در فصل پاییز و سپری کردن مهرماه بدون بارندگی در استان، در نیمه نخست آبان ماه بارندگی موثر اتفاق افتاد که زمینه را برای ایجاد سطح سبز یکنواخت در مزارع گندم استان فراهم کرده است.