توئیتر پزشکیان قبل و بعد از رئیس جمهوری

استفاده از شبکه های اجتماعی نه فقط در میان عامه مردم بلکه در میان سیاستمداران جهان نیز در سال های اخیر، کاربرد زیادی پیدا کرده است. این شیوه ارتباط و اطلاع رسانی به خصوص از دولت یازدهم و از سوی دولتمردانی مانند «حسن روحانی و محمدجواد ظریف» آغاز و به نمایندگان مجلس و دیگر اعضای کابینه‌ها تسری یافت. اقبال کاربران به این شیوه ارتباط به جایی رسید که برخی خبرهای دست اول، بیانیه ها و مواضع سیاستمداران از سوی حساب‌های توئیتری و حتی پست های اینستاگرامی مطرح شد تا شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر و اینستاگرام به محلی برای ارتباط و انتقال پیام و مطالبه میان مردم و دولتمردان تبدیل شود.

گروه پژوهش آباجان به نقل از ایرنا با توجه به اهمیت تحلیل نظرات کاربران شبکه های اجتماعی در ارتباط با رئیس دولت چهاردهم، به تحلیل دادکاوی کمی و کیفی حساب توئیتری مسعود پزشکیان از ابتدای خردادماه ۱۴۰۳ و قبل از انتخابات ریاست جمهوری تا ۱۴ مهرماه پرداخته است.

در بخش های کمی و آماری این گزارش روند جذب فالوئر، میزان تولیدمحتوای هفتگی و ۷ شاخص مهم اکانت توئیتری رئیس جمهور پزشکیان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در بخش کیفی گزارش نیز از طریق تحلیل مضمون، تمامی توئیت های پزشکیان در این بازه زمانی استخراج، موضوع بندی و تشریح شده است.

حساب توئیتری مسعود پزشکیان از مرداد ماه سال ۱۳۹۴ شکل گرفته و نزدیک به ۹ سال عضویت او در توئیتر زمان می گذرد با این وجود اوج عضوگیری و تولیدمحتوای این اکانت از زمان مشخص شدن وی به عنوان نامزد ریاست جمهوری بوده است.

این اکانت نزدیک ۲۰۰ هزار عضو یا دنبال کننده دارد و تنها ۱۵ نفر را فالو یا دنبال کرده است. علاوه بر حساب توئیتری مقام معظم رهبری، اکانت توئیتری جواد ظریف، محمدرضا عارف، عباس عراقچی، ستار هاشمی، شینا انصاری، فاطمه مهاجرانی، سید عباس صالحی، محسن حاجی میرزایی، زهرا بهروز آذر، الیاس حضرتی، عبدالناصر همتی، یوسف و مهدی پزشکیان اکانت‌هایی هستند که توسط رئیس جمهوری دنبال می شوند.

چند حساب کاربری مشابه و به اصطلاح فن‌پیج با نام رئیس‌جمهور در حال فعالیت هستند اما حساب کاربری اصلی، حسابی است که ۲۰۰ هزار دنبال کننده و تیک خاکستری دارد. (تیک خاکستری در درجه اول یک سازمان یا مقام دولتی را نمایندگی می‌کند).

الف: تحلیل روند افزایش جذب فالوئر حساب توئیتری پزشکیان

بررسی روند ۹ ساله اکانت مسعود پزشکیان نشان می دهد که بیشترین تغییرات در زمان نامزدی وی برای ریاست جمهوری چهاردهم و حدفاصل خرداد تا شهریورماه ۱۴۰۳ اتفاق افتاده است. این تغییرات به گونه ای بوده که از خرداد تا شهریور ماه با افزایش تعداد فالوئرها از ۷ هزار و ۶۵۲ دنبال کننده به ۱۷۱ هزار و ۶۸۲ نفر، شاهد افزایش ۲ هزاردرصدی در جذب فالوئر این اکانت بوده است، اتفاقی که اگرچه با افزایش توجه ها به دلیل نامزدی و ریاست جمهوری پزشکیان قابل توجیه است اما به نظر می‌رسد حساب توئیتری وی و مطالب این اکانت مورد توجه کاربران مختلف بسترهای متنوع مجازی قرار گرفته است.

ب: تحلیل روند انتشار محتوای حساب توئیتری پزشکیان

تحلیل روند انتشار محتوای حساب توئیتری پزشکیان در بازه زمانی خرداد تا شهرور ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که بیشترین انتشار محتوا در این اکانت به هفته سوم خردادماه و هفته دوم تیرماه مربوط بوده است، زمانی که خبر نامزدی پزشکیان مطرح و انتخابات دور اول و دوم در ۸ و ۱۵ تیرماه برگزار شد.

رکورد ۷۵ و ۶۰ توئیت در هفته در این بازه زمانی، بیشترین میزان محتوا و توئیت را نشان می دهد، تولیدمحتوایی که بعد از آن و در هفته های بعد از برگزاری انتخابات به نحو چشمگیری کاهش یافت و به ۲ توئیت در هفته هم رسید.

ج: تحلیل هفت شاخص مهم حساب توئیتری پزشکیان

در گراف ۷ ضلعی زیر، ۷ شاخص مهم و برجسته برای ارزیابی حساب توئیتری مسعود پزشکیان استخراج و مورد مقایسه قرار گرفته است:

اصالت مطلب بیشترین امتیاز را کسب کرده و گواه این مهم است که عمده محتوای این اکانت تولیدی است و حداقلِ مطالب، بازنشری و ریتوئیت بوده است.

امتیاز فعالیت اکانت، امتیاز بالایی نگرفته که نشان از این دارد که در بازه زمانی ۴ ماهه به غیر از دو مقطع زمانی خاص، به طور متوسط ۱۰ توئیت در هفته در این حساب منتشر شده که شاخص فعالیت بالایی محسوب نمی‌شود.

با احتساب فعالیت نه چندان زیاد اکانت پزشکیان، طبیعی است که امتیاز تعداد توئیت، تعداد ریپلای و بازنشر این اکانت زیاد نباشد. این اتفاق مرسوم است که دولتمردان و به خصوص روسای جمهور، در اکانت شخصی خود بازنشر کمی داشته و لایک و رپلای زیادی نداشته باشند.

در جدول زیر وضعیت اکانت توئیتری مسعود پزشکیان در مقایسه با دیگر اکانت های توئیتری و همچنین میزان فعالیت این حساب از نظر لایک، ریتوئیت و کامنت بررسی شده است:

از میان بیش از ۵ میلیون کاربر فعال و غیرفعال توئیترفارسی، اکانت پزشکیان رتبه ۳۰۴ را بدست آورده است. این اکانت در مجموع ۲۷۱ محتوا اعم از توئیت، ریتوئیت، ریپلای و کوت منتشر کرده که ۲۴۰ محتوا توئیت و بقیه ریتوئیت، ریپلای و کوت بوده است.

مجموع ۲۴۰ محتوای تولیدی این حساب کاربری، ۸۶ هزار بار بازنشر شده اند و این اکانت تنها ۵ هزار مطلب بازنشری، ریپلای و کوت در سابقه ۴ ماهه خود به ثبت رسانده است.

محتوای منتشر شده در این بازه از سوی اکانت مسعود پزشکیان، یک میلیون و ۴۸۴ هزار بار لایک شدند و این محتوا ۱۲۹ هزار کامنت گرفتند.

میانگین تعداد محتوای منتشر شده از این اکانت، ۲ توئیت در روز و ۱۴ توئیت در هفته تخمین زده می شود که این توئیت ها به طور میانگین ۶ هزار لایک و ۵۰۰ کامنت گرفته اند.

د: تحلیل موضوعی توئیت‌های منتشر شده حساب توئیتری مسعود پزشکیان

تحلیل موضوعات مربوط به حساب توئیتری مسعود پزشکیان که مربوط به بخش کیفی این گزارش است از طریق استخراج و بررسی تمامی توئیت های مربوط به اکانت رئیس جمهوری در بازه زمانی خرداد تا شهریورماه صورت گرفته است به نحوی که از میان ۲۴۰ توئیتی که توئیتر پزشکیان منتشر کرده، از طریق کدگذاری محتوای مربوط تفکیک و سپس دسته بندی شده که به ترتیب درصد اهم موضوعات مربوط به توئیت ها در گراف زیر آمده است:

مناظرات انتخاباتی

مجموعه توئیت های مربوط با مناظرات با هشتگ مناظره و همزمان با مناظرات دور اول و دوم ریاست جمهوری در حساب توئیتری رئیس جمهوری نشر و بازنشر شد.

این توئیت ۱۸۰ هزار بار بازدید شد، ۴ هزار بار لایک گرفت و ۱۳۰۰ کاربر به آن واکنش نشان دادند و کامنت گذاشتند.

وعده های انتخاباتی

یکی از عمده ترین موضوعاتی که پزشکیان در توئیتر درباره آن محتوا منتشر کرده مربوط به انتخابات بوده که شامل انتقاد از برخی کاستی ها و ارائه برخی راهکارها برای رفع و اصلاح موانع موجود بوده است.

این توئیت پزشکیان از جمله توئیت های مهم رئیس جمهوری بود که ۷ تیرماه منتشر شد و توانست ۵۰۰ هزار بار بازدید بگیرد. ۲ هزار کامنت و ۶۷۰ بار بازنشر از دیگر ویژگی های این توئیت بود:

اقتصاد و تورم

با توجه به محوریت مشکلات اقتصادی در کشور، موضوع اقتصاد بعد از بحث های سیاسی مرتبط با انتخابات، پرتکرارترین موضوعی بود که رئیس جمهوری در باره آن اظهار نظر کردند.

این توئیت که دهم شهریور منتشر، ۱۷۰ هزار بار بازدید و ۵۰۰ نفر درباره آن نظر دادند.

المپیک

موضوع ورزش با محوریت المپیک ۲۰۲۴ یکی دیگر از موضوعات مدنظر رئیس جمهور پزشکیان بود که از سوی اکانت آن منتشر شد و تقریبا یک دهم سهم کل محتوا این حساب توئیتری را شامل شده است. تقدیر از مدال آوران از اهم موضوعات مربوط به ورزش و المپیک بوده است.

توئیتر زیر، سوم شهریورماه و تقدیر از مدال آوران ایرانی با هشتگ بچه های ایران منتشر شد که ۱۲۸ هزار بار دیده شد و ۳۷۰ کاربر در ارتباط با آن کامنت گذاشتند.

اسرائیل، غزه و لبنان

با توجه به افزایش حملات غیرانسانی رژیم صهیونیستی به غزه و لبنان که اوج آن به شهادت سید حسین نصرالله انجامید، بخش قابل اعتنا و پربازدیدی از توئیت های رئیس جمهوری به این موضوع اختصاص داشت.

در این توئیت که اوایل مهرماه منتشر شد، رئیس جمهور پزشکیان از تلاش دیپلماتیک برای پایان دادن جنایات صهیونیست ها نوشته است. این تویئت ۲۵۰ هزار بار دیده شد ۱۱۰۰ نفر درباره آن نظر دادند.

حجاب و زنان

در ارتباط با حجاب به عنوان یکی از مسائل مهم اجتماعی در ایران، رئیس جمهوری موضع صریح و روشنی داشتند و حتی دیگران را نیز به اعلام نظر دعوت کردند. در توئیتی که یک تیرماه و قبل از انتخابات از سوی ایشان منتشر شد، برخورد خشن با زنان غیرانسانی و مصداق زورگویی اعلام شد. این توئیت با وجود جسارت و شجاعت نویسنده به جهت اینکه قبل از انتخابات بود تنها ۸۰ هزار بار دیده شد و نسبت به توئیت های بعد از انتخابات و ریاست جمهوری پزشکیان، بازدید کمتری گرفته بود.

اینترنت و فیلترینگ

موضوع سرعت کم اینترنت و محدودیتهای دسترسی که در قالب بحث فیلترینگ مطرح میشود یکی از دغدغه های رئیس جمهور پزشکیان بود که در قالب وعده های انتخاباتی ایشان در چند مقطع مختلف مطرح شد.

این توئیت پزشکیان که در مناظرات انتخاباتی نیز مطرح شد به طور ویژه از سوی کاربران توئیتر مورد توجه قرار گرفت و علاوه بر ۲۰۰ هزار بازدید، ۱۴۲۹ نظر هم از سوی کاربران مختلف دریافت کرد.

تحلیل و جمع بندی نهایی

۱. بررسی کمی حساب توئیتری مسعود پزشکیان از رشد چشمگیر تعداد دنبال کنندگان در زمان انتخابات ریاست جمهوری حکایت دارد به نحوی که افزایش تعداد فالوئرهای این اکانت تا ۲ هزار درصد تخمین زده می شود. اکانت پزشکیان از نظر میزان انتشار محتوا، یک حساب توئیتری نیمه فعال بوده که بنا به اقتضائات اجتماعی و سیاسی به انتشار محتوا پرداخته است. بیشترین میزان محتوا در بازه زمانی انتخابات و هفته ای ۷۵ توئیت و میانگین تعداد توئیت در این ۴ ماه، ۲ توئیت در روز بوده است.

۲. انتخابات، اقتصاد، المپیک، تحریم، اسرائیل، حجاب و فیلترینگ از مهم ترین اولویت های حساب توئیتری پزشکیان بوده که به نوعی اولویت‌های اصلی رییس جمهوری نیز محسوب می‌شود. بررسی کیفی این اکانت از تنوع موضوعی و مضمونی توئیتر پزشکیان حکایت دارد و نشان می‌دهد موضوعات مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و حتی فرهنگی و ورزشی از اولویت‌ها و انتخاب‌های اصلی رئیس جمهوری چهاردهم ایران است.

۳. میزان تعامل کاربران با حساب توئیتری رئیس جمهور پزشکیان که توسط شاخص‌هایی مانند میزان بازدید، بازنشر، لایک و حتی فالوئر- فالوئینگ این اکانت مشخص میشود حاکی از تعامل و توجه قابل توجه کاربران توئیتر فارسی به این اکانت دارد چنانکه در میان ۵ میلیون کاربر فعال، نیمه فعال و غیرفعال این شبکه اجتماعی جریان ساز، اکانت پزشکیان رتبه ۳۰۴ را کسب کرده است. به نظر می‌رسد این مسیر تعاملی و تحلیل و آنالیز کامنت‌ها و ریپلای‌های حساب پزشکیان نیز می‌تواند تا حد زیادی نظرات افکار عمومی را بازتاب دهد و در سیاست گذاری‌ها مفید فایده باشد.