گروه جامعه آباجان به نقل از ایرنا – سه شنبه شب یعنی ۱۹ تیر ماه خبر رسید که اطراف منطقه حفاظت شده خائیز که در دو استان خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد واقع شده آتش سوزی رخ داده و سپس به منطقه حفاظت شده سرایت کرد، در همان ساعات اولیه نیروهای اجرایی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کهگیلویه و بویر احمد و اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان وارد عمل شده و تمام تلاش خود را برای مهار آتش به کار گرفتند اما وزش باد به همراه شرایط سخت منطقه و صعب العبور بودن برخی بخش های طعمه حریق شده، کار اطفاء را با دشواری های زیادی همراه کرد از این رو سازمان حفاظت محیط زیست با هماهنگی وزارت دفاع اقدام به تهیه هواپیما ایلیوشین و بالگرد کرد و بعد از تلاش های زیاد صبح جمعه ۲۲ تیرماه آتش به طور کامل مهار شد.
اما مساله این است که هر آتش سوزی خسارات زیادی به همراه دارد و گونه های زیادی در هر آتش از بین می روند و آنهایی هم جان سالم به در می برند خانه هایشان را از دست می دهند در کنار این اما گونه های درختی ارزشمندی با هزاران سال قدمت هم می سوزند و خاکستر می شوند که برای این بخش از خسارات هر آتش سوزی امکان تعیین عددی وجود ندارد چون دیگر شاید درختی که از بین رفت دیگر تحت هیچ شرایطی رشد نکند.
آتش با وزش باد شدید سریع گسترش یافت
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار محیط زیست آباجان به نقل از ایرنا گفت: سه شنبه عصر یعنی ۱۹ تیرماه آتش سوزی اتفاق افتاد، بر اساس گزارش های اولیه که بالای ۵۰ درصد تایید شده است نشان می دهد که آتش سوزی از یک مزرعه کشاورزی که ته مانده های کشاورزی را آتش زده بود به طبیعت سرایت کرد، بخشی که ابتدا آتش گرفت خارج از مناطق حفاظت شده خائیز بود اما با توجه به اینکه آنجا منطقه ایست که پوشش علفی زیادی دارد مخصوصا در سال هایی که بارندگی خوب باشد، وقتی که علف ها خشک می شوند عامل خوبی برای آتش سوزی هستند و در این شرایط آتش سریع منتشر می شود و چون وزش باد هم زیاد بود آتش سریع گسترش یافت و وارد منطقه حفاظت شده خائیز شد.
حسن اکبری افزود: ابتدا نیروهای محیط زیست از دو استان خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد وارد عمل شدند تلاش کردند آتش را مهار کنند اما چون باد شدیدی در منطقه می وزید و از طرفی علوفه های فصلی هم شرایط را برای گسترش آتش سوزی مساعد کرده بود؛ آتش سریع گسترش یافت و در آن شب مهار نشد بلافاصله از وزارت دفاع و مدیریت بحران کشور برای تامین بالگرد و هواپیمای آب پاش کمک گرفتیم، چون آتش سوزی خیلی سریع به ارتفاعات سرایت کرده بود و دسترسی به آن مناطق دشوار بود و نیروهای امدادی باید مسیری را پیاده روی می کردند از طرفی هوا هم خیلی گرم بود، باعث می شد آنهایی که برای اطفا می رفتند خسته باشند و کارایی چندانی نداشته باشند.
وی اظهار داشت: روز چهارشنبه(۲۰ تیرماه) بیشتر وقت ما صرف پیگیری تامین بالگرد و هواپیما شد تا اینکه نهایتا هم هواپیمای ایلیوشین که به صورت موردی در آتش سوزی ها به کمک ما می آید؛ و بالگرد آماده شد اما چون سطح آتش سوزی گسترش زیادی پیدا کرده بود کار خیلی سخت بود، از طرفی شرایط هم برای مهار آتش دشوار بود مثلا برخی از ساعات بالگرد امکان پرواز نداشت چون شدت وزش باد زیاد بود برخی ساعات دمای هوا در محل فرودگاهی که هواپیما مستقر بود به بالای ۵۰ درجه می رسید که در این شرایط هم از نظر فنی هواپیما امکان پرواز نداشت اما با همه مشکلات چند سرویس آب پاشی با هواپیما صورت گرفت، تعداد زیادی از نیروها هم با بالگرد هلی برد شدند، همچنین از همکاران منابع طبیعی، همیاران محیط زیست، هلال احمر و برخی جوامع محلی به کمک ما آمدند.
وی ادامه داد: چون سطح آتش سوزی، دمای هوا، وزش باد، شرایط منطقه و انباشت علوفه فصلی شرایط را دشوار کرده بود از این رو از همکاران سپاه کمک گرفتیم و در نهایت بسیج نیروهایی که اتفاق افتاد که شاید بیش از ۵۰۰ نفر بودند، توانستیم آتش سوزی را مهار کنیم، بعد از مهار آتش نیروهای کمکی از منطقه خارج شدند اما نیروهای محیط زیست همچنان در منطقه حضور دارند تا اگر آتشی در تنه درختی یا زیر بوته ای باقی مانده باشد گسترش پیدا نکند، البته لحظه ای که آتش مهار شد باز هواپیمای ایلیوشین برای اطمینان از خاموش شدن آتش آب پاشی انجام داد تا کامل خاموش شود.
اکبری تصریح کرد: البته بیشتر پوشش منطقه علوفه فصلی است اما درختان ارزشمندی هم بودند که طعمه آتش شدند ؛ امیدواریم برخی از آنها بتوانند با بارندگی احیا شوند اما قطعا خسارت بالایی به منطقه وارد شده و در حال برآورد هستیم.
وی در پاسخ به اینکه گفته شده ۴۰ تا ۵۰ درصد منطقه از بین رفته است گفت: برای گفتن این عدد زود است اول باید بررسی کنیم که در حال انجام آن هستیم.
اکبری درباره آب پاشی با هواپیما و بالگرد اظهار داشت: هواپیمای ایلویشین صبح پنج شنبه (۲۱ تیر) ۳ پرواز انجام داد که به علت گرمای هوا دیگر نتوانست پرواز کند ؛ در بعد از ظهر که هوا خنک تر شده بود دوباره یک پرواز دیگر انجام داد، صبح جمعه (۲۲تیر) هم ۲ پرواز داشت، این هوایپما در هر دفعه پرواز ۴۰ هزار لیتر آب حمل می کند در حالی که مخزن بالگردها ۴ تا ۵ هزار لیتر است، بنابراین آب زیادی را حمل می کند اما نباید انتظار داشته باشیم که هواپیما یا بالگرد بتوانند اطفا حریق را آن طوری که ما می خواهیم با آن دقت انجام دهند، آنها می توانند کمکی باشند.
درست است که هواپیما آب زیادی را حمل می کند اما قدرت مانور کمی دارد
وی ادامه داد: درست است که هواپیما آب زیادی را حمل می کند اما قدرت مانور کمی دارد وجود دره و کوه برای مانور هواپیما خطرساز است، پایین رفتن زیاد تا اینکه آب را روی نقطه حساس رها کند هم کار سخت و خطرناکی است، همچنین خلبان باید هم مواظب تمام موانع باشد، هم ایمنی را رعایت کند و همزمان بتواند نقطه دقیق را از آن بالا تشخیص دهد که کار سختی است بنابراین خط آتش را آنطور که ما انتظار داریم نمی توانند دقیق آب پاشی کنند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: بالگردها هم مشکلات خودشان را دارند اولا تامین بالگرد و هواپیما با وزارت دفاع است ما با آنها هماهنگ می شویم آنها هم محدودیت هایی دارند، تامین بالگرد برای این نوع فرایند شاید در کارهای معمول آنها نیست از طرفی هم هزینه هایی هم به آنها تحمیل می شود که به نظر می آید سازمان برنامه و بودجه باید بیشتر مساعدت کند.
وی ادامه داد: از طرف دیگر هواپیما و بالگردها در شب امکان پرواز ندارند، اگر باد هم شدید باشد باز با مشکل مواجه می شوند، در ارتفاعات خیلی بالا حمل آب توسط بالگرد یک سری مسائل به همراه دارد بنابراین چیزی که مهم است این است که بتوانیم در آتش سوزی ها با یک مدیریت صحیح از جوامع محلی و نیروهایی که در محل هستند و با امکاناتی که تزریق می شود روند را مدیریت کنیم.
اکبری گفت: سازمان برنامه و بودجه در سال ۱۴۰۱ مقدار محدودی اعتبار برای تامین امکانات اطفا حریق به سازمان محیط زیست داد و یک سری امکانات مانند دمنده خریداری و در اختیار جوامع محلی قرار دادیم اما در سال ۱۴۰۲ اعتبارات ما اسناد خزانه شد و نتوانستیم آن حمایت کافی را انجام دهیم اگر همان امکانات اولیه را تامین کنیم و در اختیار جوامع محلی قرار دهیم و آموزش هم ببینند در کنار پشتیبانی بخش های هوایی موثرترین راه است.