به گزارش آباجان به نقل از ایرنا استان کهگیلویه و بویراحمد با وجود برخورداری از حجم بارش سالانه قابل توجه، با معضل کمبود آب و هدرروی بالا در شبکه توزیع روبرو است.
بر اساس گزارش های رسمی، این استان ۱۰ درصد آب های روان ایران را در اختیار دارد اما به نحو درستی از این منابع استفاده نمی شود و این استان همواره با چالش آب روبروست.
سلمان جمال فرد، مدیر دفتر بهرهبرداری آبفای کهگیلویه و بویراحمد، اعلام کرد که هدرروی آب در این استان بیش از ۲۰ درصد بیشتر از میانگین کشوری است. این آمار که به مراتب از هدرروی سراسری ایران فراتر میرود، زنگ خطری جدی برای منابع آبی این استان به صدا در میآورد.
عوامل هدرروی آب
بر اساس نظر کارشناسان، عوامل متعددی در تشدید این بحران نقش دارند. فرسودگی گسترده شبکههای آبرسانی، که ۳۵ درصد آن را شامل میشود، شکستگیهای متعدد و هدر رفت آب را به دنبال دارد. انشعابات غیرمجاز، که ۱۲ درصد از کل انشعابات استان را تشکیل میدهند، به تاراج منابع آبی میافزایند.
علاوه بر این، مصرف بیرویه آب، بهویژه در بخش کشاورزی، که ۷۰ درصد از منابع آبی استان را به خود اختصاص میدهد، تشدیدکننده این معضل است. کمبود بارش در سالهای اخیر و خشکسالیهای پیاپی، وضعیت را وخیمتر کرده و تنش آبی را به ۹ شهر استان رسانده است.
هدرروی آب در کهگیلویه و بویراحمد، فراتر از یک مشکل ساده، به مثابه چالشی راهبردی است که تداوم حیات و امنیت آبی این استان را تهدید میکند. کمبود آب نه تنها بر معیشت و کشاورزی مردم تاثیر منفی میگذارد، بلکه میتواند به تنشهای اجتماعی و زیستمحیطی غیرقابل کنترلی منجر شود.
سالها بیتوجهی به زیرساختهای آبرسانی، کمبود اعتبارات و ضعف در فرهنگ مصرف آب، زمینهساز این بحران شده است. در سالهای گذشته، اقداماتی نظیر اصلاح شبکههای فرسوده، جمعآوری انشعابات غیرمجاز و فرهنگسازی در زمینه مصرف بهینه آب انجام شده است، اما به نظر میرسد این اقدامات کافی نبوده و نیاز به عزم جدیتر و برنامهای جامع برای مهار این بحران وجود دارد.
مشکل هدرروی آب در کهگیلویه و بویراحمد، سابقهای دیرینه دارد. سالها است که مسئولان از این معضل سخن میگویند، اما اقدامات مؤثری برای حل آن صورت نگرفته است.
سید علی احمدزاده استاندار کهگیلویه و بویراحمد، در سال ۱۴۰۱، میزان هدرروی آب در یاسوج، مرکز استان را ۵۷ درصد اعلام کرد. این آمار نشان میدهد که وضعیت در این شهر حتی وخیمتر از کل استان است.
اختصاص ۲۲۰ میلیارد تومان اعتبار
در راستای اجرای برنامههای مقابله با هدرروی آب، شرکت آبفای کهگیلویه و بویراحمد از اختصاص ۲۲۰ میلیارد تومان اعتبار از محل سفر ریاست جمهوری به این استان خبر داد. جمال فرد، مدیر دفتر بهرهبرداری آبفای استان، با بیان این مطلب اظهار امیدواری کرد که با استفاده از این اعتبارات، گامهای بلندی در جهت اصلاح شبکههای فرسوده، توسعه تاسیسات آبرسانی و فرهنگسازی در زمینه مصرف بهینه آب برداشته شود.
تخصیص این اعتبار، خبر مسرتبخشی است که میتواند نقطه عطفی در مسیر مقابله با بحران هدرروی آب در کهگیلویه و بویراحمد باشد. اما تخصیص اعتبار به تنهایی کافی نیست و میبایست برنامهای مدون و جامع برای استفاده بهینه از این اعتبارات تدوین و اجرا شود.
راه حل ها
کارشناسان معتقدند که استان کهگیلویه و بویراحمد با وجود منابع آبی غنی، با بحران هدرروی آب مواجه است. حل این بحران نیازمند اقدامات اساسی و همکاری مردم و مسئولین است.
اصلاح و بازسازی شبکههای فرسوده آبرسانی از جمله اقدامات ضروری برای مهار هدرروی آب در این استان است. فرسودگی شبکهها، هدرروی آب را به طور چشمگیری افزایش میدهد. کارشناسان معتقدند که سرمایهگذاری کلان و برنامهریزی دقیق در این زمینه، میتواند به کاهش قابل توجه هدرروی آب کمک کند.
جلوگیری از انشعابات غیرمجاز نیز از دیگر اقدامات مهم برای حل بحران کم آبی در کهگیلویه و بویراحمد است. استفاده غیرمجاز از آب، به خصوص در بخش کشاورزی، فشار زیادی به منابع آبی استان وارد میکند. کارشناسان بر لزوم برخورد قانونی با متخلفان و همچنین فرهنگسازی برای جلوگیری از انشعابات غیرمجاز تاکید میکنند.
ترویج فرهنگ صحیح مصرف آب نیز در حل این بحران نقش کلیدی دارد. کارشناسان معتقدند که با آموزش و اطلاعرسانی به مردم میتوان آنها را به مصرف بهینه آب تشویق کرد. استفاده از رسانهها و برنامههای آموزشی در این زمینه میتواند بسیار موثر باشد.
استفاده از روشهای نوین آبرسانی در بخش کشاورزی نیز راهکاری دیگر برای کاهش هدرروی آب در کهگیلویه و بویراحمد است. روشهایی مانند آبیاری قطرهای و کمفشار میتوانند مصرف آب در بخش کشاورزی را به طور قابل توجهی کاهش دهند. کارشناسان بر لزوم حمایت از کشاورزان برای استفاده از این روشها تاکید میکنند.
با اجرای این اقدامات و با مشارکت مردم و مسئولین، میتوان امیدوار بود که بحران هدرروی آب در کهگیلویه و بویراحمد به طور ریشهای حل شود و از این منبع حیاتی به بهترین نحو استفاده گردد.
کارشناسان معتقدند که حل بحران کم آبی در این استان، عزم جدی و همکاری همه جانبه را میطلبد. با برنامهریزی دقیق و اجرای اقدامات اساسی، میتوان این بحران را پشت سر گذاشت و به آیندهای پایدار آبی در کهگیلویه و بویراحمد دست یافت.
در بسیاری از کشورهای دنیا، با اجرای برنامههای موفق در زمینه مدیریت منابع آبی، شاهد بودهایم که نه تنها از هدرروی آب جلوگیری شده، بلکه این منابع به طور عادلانه بین مصارف مختلف توزیع شده و به حفظ محیط زیست نیز کمک شده است.
در نهایت، هدرروی آب در کهگیلویه و بویراحمد، مشکلی پیچیده و چندوجهی است که حل آن نیازمند عزم ملی و همکاری تمامی دستگاهها و نهادها است. تخصیص اعتبار، اجرای برنامههای مدون، فرهنگسازی و جلب مشارکت مردم، گامهایی اساسی در جهت مهار این بحران و تضمین امنیت آبی این استان برای نسلهای آینده خواهد بود.