مواضع دو رقیب اصلی انتخابات انگلیس نسبت به ایران و جنگ غزه چیست؟

به گزارش بامداد سه‌شنبه آباجان به نقل از ایرنا، ریشی سوناک و کی‌یر استارمر از آغاز جنگ غزه همسو با سایر کشورهای غربی عملیات طوفان الاقصی را محکوم و همبستگی کامل خود را با رژیم صهیونیستی اعلام کردند. هنگامی که سوناک به سرزمین‌های اشغالی سفر کرد، در نشست خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی آرزو کرد که این رژیم، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) را شکست دهد همچنین استارمر در لندن، در اظهاراتی بحث‌برانگیز مدعی شد که رژیم اسرائیل حق دارد برای شکست جبهه حماس، نوار غزه را محاصره و فلسطینی‌ها را از حقوق اولیه انسانی خود محروم کند.

وی در گفت‌ وگو با شبکه رادیویی ال‌بی‌سی، ادعا کرد: «اسرائیل حق دارد هر کاری که می‌تواند انجام دهد تا گروگان‌ها (اسرای اسرائیلی) را سالم و سلامت بازگرداند». وی همسو با سیاست دولت لندن، حماس را مسئول رنج و مشکلات مردم فلسطین دانست.

زمانی که اعتراضات عمومی در انگلیس به افزایش آمار شهدای غزه بالا گرفت، سوناک ادعا کرد که برقراری آتش‌بس باعث تجدید قوای نیروهای مقاومت فلسطین خواهد شد و لندن صرفاً از طرح وقفه‌های کوتاه‌ مدت برای انتقال کمک‌های بشردوستانه به غزه حمایت می‌کند.

استارمر هم به‌عنوان رهبر حزبی که انتظار می‌رود روایت جایگزین نسبت به دولت ارائه کند، همسو با موضع سوناک مدعی شد که برقراری آتش‌بس در غزه، حماس را جسورتر و امنیت تل‌آویو را به مخاطره می‌اندازد. اظهاراتی که با واکنش تند اعضای حزب کارگر و موجی از استعفای نمایندگان شوراهای شهرهای مختلف انگلیس مواجه شد.

تنش‌ها در داخل حزب کارگر زمانی اوج گرفت که استارمر و سوناک آبان ماه سال گذشته به نمایندگان حزب خود دستور دادند تا به طرح پیشنهادی حزب ملی اسکاتلند در حمایت از برقراری آتش‌بس در غزه رای موافق ندهند. پیش از رای‌گیری هشت تن از نمایندگان ارشد حزب کارگر از سمت خود در دولت سایه کناره‌گیری کرده و برخلاف دستور استارمر، به طرح حزب ملی اسکاتلند رای موافق دادند.

چهار ماه بعد حزب ملی اسکاتلند طرح آتش‌بس را دوباره به مجلس عوام برد اما رهبر حزب کارگر برای جلوگیری از شکاف بیشتر در این حزب، متن طرح پیشنهادی را اصلاح و سند جدیدی را برای رای گیری به پارلمان ارائه داد که در آن ضمن حمایت از برقراری آتش‌بس دست رژیم صهیونیستی را برای تداوم جنگ باز گذاشته است. در این طرح ادعا شده است که در صورت ادامه مبارزات حماس «نمی‌توان از اسرائیل انتظار داشت جنگ را متوقف کند». طرح یادشده به صورت شفاهی در پارلمان رای‌گیری و بدون نظر مخالف تائید شد.

با این ترفند استارمر از ریزش بیشتر اعضای حزب کارگر و عمیق‌تر شدن شکاف در این حزب جلوگیری کرد اما اعتراضات عمومی نسبت به سکوت وی در قبال افزایش آمار شهدای غزه آرام نشد و همچنان ادامه دارد.

استارمر در مقطعی برای توجیه موضع حزب کارگر ادعا کرد که اگر این حزب در انتخابات سراسری آتی پیروز شود و سکان دولت را به دست بگیرد، باید بتواند در چارچوب روابط دیپلماتیک با رژیم اسرائیل تعامل و پشت یک میز مذاکره کند. ادعایی که بسیاری در داخل بر نمی‌تابند و خواهان قطع روابط با این رژیم و اخراج سفیر آن از خاک انگلیس هستند.

تجاوز نظامی انگلیس و آمریکا به مواضع ارتش یمن

عملیات مشترک نظامی انگلیس و آمریکا علیه مواضع ارتش یمن از دیگر حوزه‌هایی است که بررسی اظهارات رهبران دو حزب نشان می‌دهد تفاوتی در مواضع دو طرف وجود ندارد. ریشی سوناک پس از مشارکت نیروهای انگلیس در حمله نظامی علیه یمن، طی جلسه توجیهی با رئیس پارلمان، رهبر حزب کارگر و شماری از عناصر کلیدی حکومت، آنها را در جریان اقدام دولت قرار داد.

یک نماینده حزب کارگر در اظهار نظری، بدون انتقاد از اقدام نظامی دولت سوناک، از تعلل سوناک در اطلاع‌رسانی به استارمر گلایه کرد؛ اما بعد از سخنان گرنت شپس وزیر دفاع انگلیس مبنی بر ضرورت محرمانه بودن این عملیات، تب انتقادها فروکش کرد.

بعدها مباحثی درباره ضرورت اخذ مجوز پارلمان، برای مشارکت انگلیس در عملیات نظامی خارجی شکل گرفت اما راه به جایی نبرد و همچنان تجاوز ائتلاف نظامی انگلیس و آمریکا به اهداف ارتش ملی یمن ادامه دارد.

استارمر هم دی ماه گذشته در یک گفت‌ وگوی تلویزیونی با بیان این ادعا که سکوت در برابر تحرکات ارتش ملی یمن در دریای سرخ جایز نیست، از حمله نظامی انگلیس به مواضع انصارالله یمن حمایت کرد.

شناسایی کشور مستقل فلسطین

هر دو حزب محافظه‌کار و کارگر انگلیس در اظهارنظرهای ادعایی از شناسایی کشور مستقل فلسطین به عنوان یک ضرورت یاد می‌کنند اما تاکنون برنامه مشخصی را در این زمینه ارائه نکرده‌اند.

دیوید کامرون وزیر خارجه انگلیس بهمن ماه گذشته ادعا کرد که این کشور برای کمک به تحقق روند موسوم به دو دولتی آماده شناسایی کشور مستقل فلسطین است. وی مدعی شد که لندن می‌تواند پس از برقراری آتش بس در غزه، بدون منتظر ماندن برای نتیجه مذاکرات چند ساله و طولانی مدت میان (رژیم) اسرائیل و فلسطینی‌ها بر سر راه حل دو کشوری، به صورت رسمی کشور مستقل فلسطین را به رسمیت بشناسد.

زمانی که لابی صهیونیسم به این اظهارات کامرون واکنش نشان داد، سوناک در سخنانی در پارلمان اعلام کرد که تغییری در موضع لندن رخ نداده و پایبندی به راه حل دو دولتی، موضع دیرینه کشور بوده است.

رهبر حزب کارگر نیز در یک موضع گیری مشابه ادعا کرده است که در صورت پیروزی در انتخابات، کشور مستقل فلسطین را «در زمان مناسب» و در چارچوب «گفت وگوهای صلح» به رسمیت می‌شناسد. استارمر در گفت‌ وگو با شبکه بی‌بی‌سی، ادعا کرد: به‌رسمیت شناختن فلسطین به‌ عنوان یک کشور بسیار مهم است.

اما هیچ‌کدام از دو حزب ضرب‌الاحلی را برای شناسایی کشور مستقل فلسطین تعیین نکرده و ناظران این سخنان را که با هدف کسب آراء تبلیغاتی مطرح می‌شود، فاقد ارزش سیاسی می‌دانند.

مواضع سوناک و استارمر در قبال ایران

مواضع رقبای اصلی انتخابات انگلیس در قبال ایران هم چندان تفاوتی نمی‌کند. از ماجرای اغتشاشات دو سال پیش، تا ادعاهای بی‌اساس علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پاسخ ایران به تجاوزگری رژیم صهیونیستی، سوناک و استارمر موضع‌گیری‌های یکسانی را با ادبیات متفاوت مطرح کرده‌اند.

دولت سوناک در ماجرای اغتشاشات آذر ۱۴۰۱ سلسله تحریم‌هایی را به بهانه‌های حقوق بشری و همچنین حمایت ادعایی ایران از روسیه در جنگ اوکراین وضع کرده است؛ از زمانی هم که دیوید کامرون سکان وزارت خارجه را به دست گرفته، تحریم‌ها با هماهنگی ایالات متحده و به صورت مشترک وضع شده است.

نخست وزیر انگلیس همچنین پاسخ ایران به تجاوزگری رژیم صهیونیستی علیه کنسولگری کشورمان در دمشق را محکوم کرد و آن را اقدامی بی‌ملاحظه خواند که باعث گسترش بی‌ثباتی و آشفتگی در منطقه شده است. استارمر هم در یک موضع‌گیری مشابه عملیات شجاعانه وعده صادق را محکوم کرد و ضمن تکرار ادعاها علیه ایران، مدعی شد: ما در کنار اسرائیل ایستاده‌ایم.

چندی پیش دیوید کامرون در یک نشست پارلمانی با حضور روسای کمیته‌های پارلمانی ادعا کرد که حفظ یک رابطه حداقلی میان انگلیس و ایران، برای تبادل پیام‌ها به صورت مستقیم ضروری است. کامرون در پاسخ به فشارها برای گنجاندن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های به اصطلاح تروریستی انگلیس ادعا کرد: ما سپاه پاسداران را کلا تحریم کرده‌ایم. وقتی من از مجری قانون، پلیس، سرویس اطلاعاتی و بقیه می‌پرسم آیا این گام اضافی در تحریم لازم است، پاسخ منفی است.

وی مدعی شد: در حالی که روابط دیپلماتیک ما تقریبا مختصر است، من به‌عنوان کسی که گفت‌ وگوهای بسیار زیادی با وزیر خارجه ایران داشته است می‌گویم، ما واقعا می‌توانیم آن گفت‌ وگو را داشته باشیم. وقتی مساله تلاش برای توقف تشدید درگیری پیش می‌آید، وقتی مساله ارسال پیامی خیلی مستقیم به ایرانی‌ها پیش می‌آید، می‌خواهم خودم آن گفت‌ وگو را داشته باشم، نمی‌خواهم به همتای فرانسوی‌ام زنگ بزنم و بگویم می‌توانید این پیام را برای ایرانی‌ها بفرستید.

از سویی برخی رسانه‌های وابسته به جناح‌های دست راستی و گروهک تروریستی منافقین در انگلیس اصرار دارند اینگونه وانمود کنند که دولت حزب کارگر، سیاست متفاوتی را نسبت به محافظه‌کاران در پیش خواهد گرفت و سپاه پاسداران را به فهرست سازمان‌های به اصطلاح تروریستی اضافه می‌کند.

با این حال کارشناسان و افراد آشنا با ساختار سیاسی انگلیس چنین ادعایی را رد کرده و معتقدند که درصورت تغییر دولت لندن، دگرگونی چشمگیری در سیاست‌ خارجی لندن رخ نخواهد داد. جک ‌استراو وزیر خارجه اسبق انگلیس پیشتر در گفت‌ وگویی اظهار کرد که تغییر دولت‌ها در انگلیس برخلاف ایالات متحده، تفاوتی در سیاست‌های کلان کشور ایجاد نمی‌کند، چرا که عمده تصمیمات دولت با مشاوره کارگزاران در وزارتخانه‌ها اتخاذ می‌شود.

از این منظر نتیجه انتخابات سراسری ۱۴ تیرماه هرچه باشد، تغییری در سطح کلان سیاست خارجی لندن ایجاد نخواهد کرد و چنانچه حزب کارگر طبق نظرسنجی‌ها سکان دولت را به دست بگیرد می‌توان انتظار داشت که استارمر، سیاست‌های سوناک در حوزه روابط بین‌الملل را ادامه دهد.