فروچاله‌ها و زمین‌هایی که زیر پای مردم فارس دهن باز می‌کنند

چهارشنبه ۱۶ خرداد ۱۴۰۳ عضو شورای بخش سیاخ دارنگون شیراز ، ایجاد فرونشست در جاده سیاخ دارنگون در جنوب غرب شیراز را اعلام کرد.

دریاچه نمک یا مهارلو که به نام دریاچه صورتی نیز مشهور است در ۲۰ کیلومتری جنوب شرق شیراز و بین این کلان‌شهر و شهرستان سروستان قرار دارد و ایجاد فرونشست در شرق این دریاچه و در اطراف روستای گشنکان (بهاران) نیز طی ماه‌های اخیر توجه‌ها را به خود جلب کرده است.

رخداد جاده سیاخ دارنگون از دیدگاه زمین شناسی

مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور پنجشنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار آباجان به نقل از ایرنا با اشاره به رخداد ایجاد شده در جاده سیاخ دارنگون آن را فرونشست ندانست و گفت: رسوبات این منطقه سست و فرسایش پذیر است و ممکن است دچار آب شستگی پاشنه جاده و به یکباره فضایی خالی شده و در پی آن تنگه‌ای ایجاد شود و این مسأله ناشی از برداشت آب‌های زیرزمینی نیست.

طهمورث یوسفی افزود: این رخداد نوعی آب شستگی است که در پی آن لغزش و خزشی در زمین ایجاد می شود.

وی با بیان اینکه فرونشست و فروچاله براثر برداشت بی رویه آب‌های زیرزمینی صورت می گیرد، گفت: در مناطق کوهستانی رسوبات سست و ماسه‌ای وجود دارد و آب شستگی باعث خالی شدن سطوح زیرین شده و اگر اقدامات مراقبتی در جاده‌ها صورت نپذیرد و دیواره وجود نداشته باشد لغزش و خزشی رخ می دهد و در جاده منجر به ریزش می‌شود.

او با تاکید بر لزوم انجام اقدامات دوره‌ای مراقبتی در جاده‌ها گفت: باید دیواره‌هایی بین جاده‌ها و پرتگاه‌ها و دامنه پایین ایجاد و تمهیداتی اندیشیده تا فرسایش خاک کم شود.

یوسفی بیان کرد: جاده‌های اصلی باید بصورت مداوم پایش و آب شستگی‌ها ترمیم شود.

دریاجه مهارلو دچار فرونشست شد

مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور در ادامه به فرونشست شرق دریاچه مهارلو اشاره کرد و افزود: رخداد این منطقه نوعی فرونشست محسوب می شود.

وی ادامه داد: فرونشست به چند شکل است به نحوی که در مرکز دشت‌ها به شکل افت قائم رخ می دهد و کمتر احساس می‌شود اما در دامنه کوه‌ها به دلیل جنس ریگی زمین فرونشست متفاوت رخ خواهد داد و باعث شکست می شود و قابل احساس است.

یوسفی اظهار کرد: روستاها و شهرهایی که در دامنه کوه‌ها قرار دارند نیز از این نوع فرونشست ها متاثر می شوند.

وی با بیان اینکه طی ۱۵ الی ۲۰ سال گذشته در شمال، جنوب و شرق دریاچه مهارلو چشمه‌های آب شیرین وجود داشته که از کوه‌های اطراف سرچشمه می گرفته و طی این سالیان چشمه‌ها به کل خشک شده و این به معنای استفاده بی رویه از آب‌های زیرزمینی است.

غارهای ناپیدا فرو می‌ریزند

مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور گفت: در پی برداشت آب‌های زیرزمینی غارها ریزش می کند و فروچاله ایجاد می شود که فرونشست شرق دریاچه مهارلو از همین نوع است.

وی افزود: از منطقه شرق دریاچه مهارلو گسلی نیز عبور کرده که منطقه تحت تاثیر آن قرار دارد و بر تخریب‌ها و فرونشست هم می تواند موثر باشد.

یوسفی برداشت بی رویه از آب‌های زیرزمینی، خشکسالی های پیاپی و تغییرات اقلیمی را در ایجاد فرونشست موثر دانست.